เชื้อราที่เป็นมิตรต่อพืช vs เชื้อราที่ทำลายพืช –...
👤
โดย: JANE FK
📅
2025-10-02 11:14:37
🌐
1.20.189.54
เชื้อราที่เป็นมิตรต่อพืช vs เชื้อราที่ทำลายพืช – รู้จักและแยกแยะอย่างแม่นยำเพื่อการเกษตรยั่งยืน
เชื้อราถือเป็นจุลินทรีย์สำคัญในระบบเกษตรกรรม มีบทบาททั้งในแง่บวกและลบต่อพืชการเกษตร การรู้จักและแยกแยะเชื้อราที่เป็นมิตรกับเชื้อราที่ทำลายพืชเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับเกษตรกรไทยเพื่อการจัดการดินและพืชอย่างยั่งยืน
1. เชื้อราที่เป็นมิตรต่อพืช (Beneficial Fungi)
เชื้อราที่เป็นมิตรต่อพืชช่วยเพิ่มผลผลิตและเสริมสร้างความแข็งแรงของพืช ตัวอย่างเช่น
* ไมคอร์ไรซา (Mycorrhizal Fungi): สร้างสมดุลระหว่างรากพืชและดิน ช่วยเพิ่มการดูดซึมธาตุอาหาร เช่น ฟอสฟอรัสและไนโตรเจน
* ทริคโคเดอร์มา (Trichoderma spp.): ช่วยยับยั้งเชื้อราที่ทำลายพืช และส่งเสริมการเจริญเติบโตของราก
การใช้เชื้อราเหล่านี้ในรูปแบบจุลินทรีย์ผสมดินหรือชีวภัณฑ์สามารถลดการใช้สารเคมีและเพิ่มความอุดมสมบูรณ์ของดิน
2. เชื้อราที่ทำลายพืช (Pathogenic Fungi)
เชื้อรากลุ่มนี้สามารถทำลายเนื้อเยื่อพืชและทำให้ผลผลิตลดลง ตัวอย่างเช่น
* ฟิวซาเรียม (Fusarium spp.): ก่อให้เกิดโรคเหี่ยวในพืช เช่น ข้าวโพด มะเขือเทศ
* พิวธัม (Pythium spp.): ทำให้รากเน่า ต้นพืชล้มง่าย
* แอนแทรคโนส (Colletotrichum spp.): ทำลายผลไม้และพืชผัก
การจัดการเชื้อราที่ทำลายพืชต้องอาศัยการควบคุมเชิงป้องกัน เช่น การเว้นวรรคพืช การใช้พันธุ์ต้านทาน และการใช้สารชีวภัณฑ์ที่เหมาะสม
3. วิธีแยกแยะและการจัดการ
1. สังเกตอาการพืช: ใบเหลือง ใบไหม้ รากเน่า หรือการเหี่ยวเฉา
2. ตรวจสอบด้วยกล้องจุลทรรศน์หรือห้องแล็บ: ระบุชนิดเชื้อราอย่างแม่นยำ
3. เลือกใช้เชื้อราที่เป็นมิตร: ปลูกพืชร่วมกับไมคอร์ไรซาหรือทริคโคเดอร์มา
4. จัดการเชื้อราที่ทำลาย: เว้นระยะปลูก ใช้สารชีวภัณฑ์ หรือปรับสภาพดิน
4. ข้อสรุป
การเข้าใจบทบาทของเชื้อราทั้งสองประเภทไม่เพียงช่วยเพิ่มผลผลิต แต่ยังลดการใช้สารเคมีและสร้างระบบเกษตรกรรมที่ยั่งยืน การเลือกใช้เชื้อราที่เป็นมิตรและป้องกันเชื้อราที่ทำลายพืชอย่างเหมาะสมเป็นกุญแจสำคัญต่อความสำเร็จของเกษตรกรไทย
References / แหล่งอ้างอิง
1. Smith, S. E., & Read, D. J. (2008). *Mycorrhizal Symbiosis* (3rd ed.). Academic Press.
2. Harman, G. E., et al. (2004). *Trichoderma species—opportunistic, avirulent plant symbionts*. Nature Reviews Microbiology, 2(1), 43–56.
3. Agrios, G. N. (2005). *Plant Pathology* (5th ed.). Elsevier Academic Press.
4. Gams, W., & Bissett, J. (2002). *Morphology and identification of fungi*. CABI Publishing.
5. Ogoshi, A., et al. (2008). *Fungal Diseases of Tropical Crops*. Springer.
#เชื้อรามิตรต่อพืช #เชื้อราทำลายพืช #เกษตรยั่งยืน #ไมคอร์ไรซา #Trichoderma #Fusarium #โรคพืช #ชีวภัณฑ์เกษตร #การจัดการเชื้อรา #เกษตรกรไทย
