ชาวขอมโบราณหายไปไหน?

"ชาวขอม" หรือกลุ่มชาติพันธุ์ที่สร้างอาณาจักรขอม (Khmer Empire) มิได้หายไปจากประวัติศาสตร์ แต่มีการเปลี่ยนแปลงเชิงโครงสร้างทางการเมือง เศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรมอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะเมื่ออาณาจักรขอมเสื่อมถอยลงในช่วงปลายศตวรรษที่ 15

ปัจจัยที่ทำให้ "ขอมโบราณ" เสื่อมถอย
ภัยธรรมชาติ – มีหลักฐานว่าเกิดภัยแล้งและปัญหาระบบชลประทานล่มสลายในช่วงปลายยุคอังกอร์

การรุกรานและสงคราม – ถูกกดดันจากกลุ่มไทในภาคเหนือ (เช่น อาณาจักรอยุธยา) และจากตะวันออก (ญวน)

การเปลี่ยนศูนย์กลางการเมือง – จากเมืองพระนคร (นครวัด) ไปยังพนมเปญ ทำให้เกิดการกระจายของประชากรและวัฒนธรรม

ผู้สืบสายเลือดขอมโบราณอยู่ที่ไหนในปัจจุบัน?
1. ชาวเขมร (Khmer) ในประเทศกัมพูชา
คือผู้สืบสายเลือดโดยตรงจากชาวขอมโบราณ

ภาษาเขมรปัจจุบัน (Khmer) พัฒนาต่อเนื่องจากภาษาขอมโบราณ

ประชากรกัมพูชากว่า 90% คือชาวเขมรเชื้อสายขอม

2. ชาวเขมรสูง / เขมรอีสาน ในประเทศไทย
พบได้ในจังหวัดสุรินทร์ ศรีสะเกษ บุรีรัมย์ และร้อยเอ็ด

พูดภาษาเขมรถิ่นไทย หรือ “เขมรสุรินทร์” ซึ่งใกล้เคียงกับเขมรโบราณ

เป็นชนกลุ่มน้อยที่ยังคงรักษาภาษาและวัฒนธรรมขอมไว้ได้มาก

3. ชาวไทยในภาคอีสานตอนล่าง
แม้ไม่ได้ระบุชัดว่าเป็นเขมรโดยตรง แต่มีสายเลือดปะปนจากการแต่งงานและการโยกย้ายถิ่นฐานในอดีต

โครงสร้างทางวัฒนธรรม เช่น เครื่องแต่งกาย การฟ้อนรำ และคำศัพท์บางคำในภาษาไทยอีสาน แสดงร่องรอยของอิทธิพลขอม

4. ชาวเวียดนามใต้ (โดยเฉพาะในเขตเดลต้าโขง)
เดิมเป็นพื้นที่ของอาณาจักรจามปาและขอมตอนปลาย

ชาวเขมรยังคงอาศัยอยู่บริเวณนี้ในชื่อ “เขมรกรอม” (Khmer Krom) ซึ่งถือเป็นชนกลุ่มน้อยในเวียดนาม

การปะปนทางพันธุกรรม
งานวิจัยทางพันธุกรรม (เช่น การศึกษาดีเอ็นเอจากมานุษยวิทยาร่วมสมัย) ชี้ว่า:

ชาวขอมโบราณมีความใกล้เคียงทางพันธุกรรมกับกลุ่มมอญ-เขมร (Austroasiatic) ซึ่งรวมถึงเขมร มอญ และบางกลุ่มในเวียดนาม ลาว และไทย

มี การผสมข้ามกลุ่ม กับชาวไท-ลาว ที่อพยพลงใต้ในศตวรรษที่ 13–15 ส่งผลให้ประชากรในภาคอีสานและภาคกลางของไทยบางส่วนมีสายเลือดขอมในระดับหนึ่ง

สรุป
ชาวขอมโบราณ ไม่ได้สูญหาย แต่สืบต่อมาในรูปของ ชาวเขมรในกัมพูชา และ กลุ่มชาติพันธุ์ในไทยและเวียดนาม

สายเลือดขอมยังคงปรากฏผ่านภาษา วัฒนธรรม สถาปัตยกรรม และพันธุกรรมในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

ความเปลี่ยนแปลงในเชิงรัฐและการเมืองไม่ได้ลบล้างรากเหง้าทางวัฒนธรรมของชาวขอมแต่อย่างใด

ภาพด่านล่างนี้ ใช้ Ai ประเมินแผนที่ของอาณาจักรขอมโบราณ ซึ่งไม่ได้มีหลักฐานอ้างอิงจากความจริงใดๆ