การจัดการโรคแอนแทรคโนสในพริกช่วงฝนตกต่อเนื่อง:...
👤
โดย: JANE FK
📅
2025-09-16 10:21:27
🌐
1.1.251.66
การจัดการโรคแอนแทรคโนสในพริกช่วงฝนตกต่อเนื่อง: แนวทางวิจัยและการปฏิบัติจริง
บทนำ
โรคแอนแทรคโนส (Anthracnose) ในพริกเป็นปัญหาสำคัญทางการเกษตร โดยเฉพาะในช่วง **ฤดูฝนที่มีความชื้นสูงและฝนตกต่อเนื่อง** โรคนี้เกิดจากเชื้อรากลุ่ม *Colletotrichum spp.* ที่สามารถเข้าทำลายทุกส่วนของพริก โดยเฉพาะผล ทำให้เกิดจุดสีน้ำตาลดำแผลบุ๋ม ส่งผลต่อคุณภาพและผลผลิตของพริกในเชิงพาณิชย์
สาเหตุและการระบาดของโรค
* เชื้อราสาเหตุหลัก: *Colletotrichum capsici* และ *Colletotrichum gloeosporioides*
* สภาพแวดล้อมที่เหมาะสม:
* ความชื้นสัมพัทธ์สูงกว่า 90%
* อุณหภูมิ 25–30°C
* ฝนตกต่อเนื่อง ทำให้สปอร์กระจายได้ง่าย
* การระบาดรุนแรงพบมากในช่วง **กันยายน–ตุลาคม** ซึ่งเป็นฤดูฝนของไทย
อาการของโรค
* ผลพริกมีจุดช้ำสีน้ำตาลเข้ม ต่อมาขยายวงกว้างเป็นแผลบุ๋ม
* มีวงกลมซ้อนกัน และมักพบสปอร์สีส้มอ่อน
* ผลที่เป็นโรคจะเน่าแห้ง ทำให้ขายไม่ได้
แนวทางการจัดการโรคแอนแทรคโนส
1. การจัดการเชิงป้องกัน
* ใช้เมล็ดพันธุ์ที่ผ่านการคัดเลือกและปราศจากเชื้อ
* ปลูกพันธุ์ต้านทาน เช่น ‘Super Hot’ และ ‘Bangchang’ (กรมวิชาการเกษตร, 2563)
* เว้นระยะปลูกเพื่อลดความชื้นในแปลง
* ใช้ระบบน้ำหยด แทนการรดด้วยสายยางหรือหัวพ่น
2. การจัดการเชิงชีวภาพ
* ใช้เชื้อรา *Trichoderma harzianum* และ *Bacillus subtilis* ในการควบคุมเชื้อสาเหตุ
* การฉีดพ่นชีวภัณฑ์ช่วยลดการเกิดโรคในระยะเริ่มต้น
3. การจัดการเชิงเคมี
* พ่นสารป้องกันกำจัดเชื้อรา เช่น
* แมนโคเซบ (Mancozeb)
* คลอโรทาโลนิล (Chlorothalonil)
* คอปเปอร์ออกซีคลอไรด์ (Copper oxychloride)
* พ่นสลับกลุ่มสารเพื่อลดการดื้อยา (FAO, 2021)
4. การจัดการหลังการเก็บเกี่ยว
* เก็บผลผลิตที่สุกพอดี ไม่ควรเก็บผลที่เป็นโรค
* คัดแยกผลที่มีร่องรอยการติดเชื้อออก
* บรรจุในภาชนะที่สะอาดและระบายอากาศได้ดี
งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง
* ศรีวรรณ และคณะ (2561) พบว่า การใช้เชื้อ *Trichoderma harzianum* สามารถลดความรุนแรงของโรคได้ถึง 65%
* งานวิจัยจาก FAO (2021) แนะนำการใช้วิธีผสมผสาน (Integrated Disease Management) โดยรวมชีวภัณฑ์ + เคมี + การจัดการแปลง เพื่อควบคุมโรคแอนแทรคโนสได้อย่างยั่งยืน
สรุป
โรคแอนแทรคโนสในพริกเป็นปัญหาที่สร้างความเสียหายสูงในช่วงฝนตกต่อเนื่อง การจัดการโรคต้องใช้วิธีการแบบบูรณาการ (IPM) ทั้งด้านชีวภัณฑ์ การใช้สารเคมีอย่างถูกวิธี และการจัดการแปลงที่ดี เพื่อป้องกันการระบาดรุนแรงและรักษาคุณภาพของผลผลิตให้เหมาะสมต่อการจำหน่าย
Reference
* กรมวิชาการเกษตร. (2563). รายงานการพัฒนาพันธุ์พริกต้านทานโรคแอนแทรคโนส. กรุงเทพฯ.
* ศรีวรรณ นามสง่า, วรรณา ศรีสุข และคณะ. (2561). การใช้เชื้อรา *Trichoderma harzianum* ควบคุมโรคแอนแทรคโนสในพริก. วารสารเกษตร, 35(2), 45-53.
* Food and Agriculture Organization (FAO). (2021). Integrated management of Anthracnose in chili. FAO Plant Protection Bulletin.
#โรคแอนแทรคโนสพริก #จัดการโรคพริก #โรคพริกฤดูฝน #วิธีแก้โรคแอนแทรคโนส #เกษตรกรไทย #ปลูกพริกให้ได้ผลผลิตสูง #ชีวภัณฑ์ควบคุมโรคพริก #สารป้องกันกำจัดเชื้อรา #พริกปลอดโรค #เกษตรอินทรีย์พริก
