วิกฤตโลจิสติกส์ทุเรียนไทย: กรณีศึกษารถบรรทุกกว่า 500...
👤
โดย: ผู้ดูแล
📅
2025-05-08 23:48:56
🌐
125.24.94.85
วิกฤตโลจิสติกส์ทุเรียนไทย: กรณีศึกษารถบรรทุกกว่า 500 คันติดค้างด่านพรมแดนจีน
บทคัดย่อ
การส่งออกทุเรียนไทยไปยังตลาดประเทศจีนเป็นหนึ่งในปัจจัยหลักที่ขับเคลื่อนเศรษฐกิจการเกษตรของไทย อย่างไรก็ตาม ในช่วงต้นฤดูกาลส่งออกปี 2568 ได้เกิดวิกฤตการจราจรเชิงพาณิชย์เมื่อมีรถบรรทุกทุเรียนมากกว่า 500 คันติดค้างที่ด่านพรมแดนจีน เนื่องจากกระบวนการตรวจสอบด้านความปลอดภัยของสินค้าอาหารเข้มงวดขึ้น บทความนี้มุ่งศึกษาสาเหตุของวิกฤต วิเคราะห์ผลกระทบ และเสนอแนวทางเชิงนโยบายเพื่อการบริหารจัดการโลจิสติกส์ข้ามพรมแดนอย่างยั่งยืน
1. บทนำ
ประเทศไทยเป็นผู้ส่งออกทุเรียนรายใหญ่ของโลก โดยเฉพาะตลาดจีนที่มีความต้องการสูง ทว่า ความไม่สมดุลระหว่างอุปสงค์-อุปทานทางโลจิสติกส์กลับกลายเป็นอุปสรรคสำคัญในห่วงโซ่อุปทาน ปี 2568 ได้เกิดเหตุการณ์ที่รถบรรทุกทุเรียนจำนวนมากไม่สามารถผ่านด่านตรวจของจีนได้ตามกำหนด ส่งผลต่อคุณภาพผลผลิต ราคาตลาด และความเชื่อมั่นของผู้ค้า
2. สาเหตุของปัญหา
2.1 มาตรการตรวจสอบคุณภาพและความปลอดภัย
รัฐบาลจีนเพิ่มความเข้มงวดในการตรวจสอบสารตกค้างและสิ่งปนเปื้อนในผลไม้ โดยเฉพาะสารแคดเมียมและ BY2 ซึ่งอาจเป็นอันตรายต่อผู้บริโภค กระบวนการตรวจสารต้องใช้เวลานานถึง 2-3 วัน ทำให้การระบายรถช้าลง
2.2 ขีดจำกัดด้านกำลังการขนส่งของด่าน
ด่านเทียนเป่าในมณฑลยูนานสามารถรองรับรถบรรทุกได้เพียงวันละประมาณ 80 คัน ขณะที่ปริมาณรถบรรทุกจากไทยสูงถึงหลายร้อยคันต่อวัน นำไปสู่การตกค้างสะสมอย่างต่อเนื่อง
2.3 การกระจุกตัวของช่องทางการขนส่ง
ผู้ส่งออกยังคงพึ่งพาช่องทางถนนมากกว่าทางอากาศหรือรถไฟ ทำให้ระบบขนส่งข้ามแดนเผชิญความหนาแน่นสูงโดยไร้ระบบกระจายความเสี่ยง
3. ผลกระทบ
3.1 ด้านเศรษฐกิจ
ทุเรียนที่ตกค้างเริ่มเสื่อมคุณภาพ ส่งผลให้ราคาขายในจีนตกต่ำจาก 800 หยวน เหลือเพียง 200 หยวนต่อลัง ผู้ส่งออกและเกษตรกรได้รับผลกระทบโดยตรง
3.2 ด้านความเชื่อมั่น
ปัญหานี้บ่อนทำลายความเชื่อมั่นของคู่ค้าชาวจีนต่อระบบส่งออกของไทย และอาจเปิดโอกาสให้ประเทศคู่แข่ง เช่น เวียดนาม มาแทนที่ตลาดในระยะยาว
4. ทางออกและข้อเสนอเชิงนโยบาย
4.1 เพิ่มความหลากหลายของช่องทางขนส่ง
รัฐบาลควรส่งเสริมการใช้รถไฟจีน-ลาว และขนส่งทางอากาศเพื่อลดการพึ่งพาด่านเดียว และลดแรงกดดันต่อโลจิสติกส์ทางบก
4.2 จัดทำระบบจองคิวผ่านด่านล่วงหน้า (Pre-clearance System)
การบริหารจัดการรถขนส่งผ่านระบบดิจิทัลจะช่วยลดความแออัด และเพิ่มประสิทธิภาพในการตรวจสอบสินค้า
4.3 ความร่วมมือระดับทวิภาคี
รัฐบาลไทยควรเจรจากับจีนเพื่อเพิ่มจำนวนช่องทางผ่านด่าน หรือเปิดด่านตลอด 24 ชั่วโมงในช่วงฤดูส่งออก เพื่อสนับสนุนการค้าอย่างราบรื่น
5. บทสรุป
กรณีรถบรรทุกทุเรียนกว่า 500 คันติดค้างที่ด่านจีนสะท้อนความเปราะบางของระบบโลจิสติกส์ข้ามแดนของไทย การบริหารจัดการที่ดีต้องอาศัยความร่วมมือในระดับนโยบายระหว่างประเทศ การพัฒนาระบบดิจิทัล และการปรับโครงสร้างการขนส่งให้ยืดหยุ่น เพื่อให้สินค้าเกษตรไทยสามารถแข่งขันได้อย่างยั่งยืนในเวทีโลก
