แมกนีเซียมและสังกะสี:...
👤
โดย: ผู้ดูแล
📅
2025-10-08 08:45:14
🌐
1.0.215.26
แมกนีเซียมและสังกะสี: คู่สมดุลแห่งเอนไซม์และการสังเคราะห์น้ำตาลในอ้อย
บทนำ
อ้อยเป็นพืชเศรษฐกิจสำคัญที่ให้ซูโครสสูงและเป็นวัตถุดิบหลักของอุตสาหกรรมน้ำตาล การจัดการธาตุอาหารอย่างเหมาะสมมีผลต่อคุณภาพและปริมาณน้ำตาลอย่างชัดเจน แมกนีเซียม (Mg) และสังกะสี (Zn) เป็นคู่ธาตุรองที่มีบทบาทสำคัญต่อ *กระบวนการสังเคราะห์น้ำตาล (sucrose synthesis)* และเอนไซม์ที่เกี่ยวข้องกับการสังเคราะห์โปรตีนและคลอโรฟิลล์ในอ้อย
---
1. แมกนีเซียม (Mg) – ตัวสร้างคลอโรฟิลล์และพลังงานเอนไซม์
Mg เป็นองค์ประกอบของคลอโรฟิลล์และเป็น cofactor ของเอนไซม์หลายชนิดใน *photosynthesis pathway*
งานวิจัยของ Mengel & Kirkby (2001) พบว่า การให้ Mg เพียงพอช่วยเพิ่มความเข้มของใบอ้อยและประสิทธิภาพการสังเคราะห์แสง (*photosynthetic efficiency*) ทำให้มีพลังงานและคาร์โบไฮเดรตเพียงพอสำหรับการสะสมซูโครสในลำต้น
---
2. สังกะสี (Zn) – ตัวเร่งเอนไซม์และการเจริญของเซลล์
Zn เป็นจุลธาตุที่เกี่ยวข้องกับเอนไซม์กว่า 300 ชนิด รวมถึงเอนไซม์ในกระบวนการสร้างกรดอะมิโนและโปรตีน (*cysteine synthase, glutathione reductase*)
Zn ส่งผลโดยตรงต่อการสังเคราะห์น้ำตาลและการเจริญของเซลล์ลำต้น ทำให้ลำต้นอ้อยแข็งแรงและน้ำตาลสะสมสูง งานวิจัยของ Fageria et al. (2011) ระบุว่า Zn ช่วยเพิ่มการลำเลียงคาร์โบไฮเดรตจากใบไปยังลำต้นได้อย่างมีประสิทธิภาพ
---
3. ปฏิสัมพันธ์เชิงสรีรวิทยา Mg–Zn
เมื่อ Mg และ Zn ทำงานร่วมกัน จะเสริมการใช้พลังงานจาก ATP และเอนไซม์ที่เกี่ยวข้องกับ **sucrose-phosphate synthase** การขาด Mg หรือ Zn หนึ่งตัวจะลดประสิทธิภาพการสะสมซูโครสทันที การจัดการธาตุอาหารที่เหมาะสมจึงเป็นกุญแจสำคัญต่อการเพิ่มผลผลิตน้ำตาล
---
การอภิปรายผล
ในสภาพแวดล้อมไทย แม้ Mg และ Zn จะมีอยู่บางส่วนในดิน การเสริมทางใบหรือการจัดการดินให้เพียงพอ ช่วยให้พืชอ้อยใช้ประโยชน์จากธาตุอื่นที่เกี่ยวข้อง เช่น N, P, K และ S ได้เต็มที่
> ธาตุเหล่านี้ช่วยกระตุ้นเอนไซม์และระบบลำเลียงน้ำตาล ส่งผลให้การสะสมซูโครสในลำต้นเกิดประสิทธิภาพสูงสุด
---
สรุปเชิงปฏิบัติ
เพื่อผลผลิตน้ำตาลสูงและลำต้นแข็งแรง ควรเน้นการจัด Mg และ Zn ในระยะเจริญเติบโตของอ้อย
* ช่วงแตกกอถึงตั้งท้อง → เสริม Mg เพื่อสร้างคลอโรฟิลล์และใบเขียวเข้ม
* ช่วงตั้งท้องถึงออกรวง → เสริม Zn เพื่อกระตุ้นเอนไซม์สร้างโปรตีนและน้ำตาล
การใช้ปุ๋ยทางใบที่มี N, P, K, Mg และ Zn ครบถ้วน เช่น *FK-1* ในช่วงต้น และ *FK-3S* ในช่วงสะสมซูโครส จะช่วยให้ Mg–Zn ทำงานได้เต็มประสิทธิภาพ และเพิ่มผลผลิตน้ำตาลสูงสุด
เขียนโดย ฟาร์มเกษตร
---
เอกสารอ้างอิง
* Fageria, N. K., Baligar, V. C., & Clark, R. B. (2011). *Physiology of Crop Production*. CRC Press.
* Mengel, K., & Kirkby, E. A. (2001). *Principles of Plant Nutrition* (5th ed.). Kluwer Academic Publishers.
* IRRI (2003). *Nutrient Management for Sugarcane and Rice-based Cropping Systems*. Los Baños, Philippines.
---
#ธาตุอาหารพืช #อ้อย #ฟาร์มเกษตร #FK1 #FK3S #แมกนีเซียม #สังกะสี #น้ำตาลอ้อย #การจัดการธาตุอาหาร #plantnutrition #sucrosesynthesis
