สารกำจัดศัตรูพืช “ต้องระวัง”...
👤
โดย: JANE FK
📅
2025-12-01 09:52:34
🌐
1.20.88.123
สารกำจัดศัตรูพืช “ต้องระวัง” ผลเสียต่อดินและแมลงประโยชน์
บทนำ
สารกำจัดศัตรูพืชเป็นเครื่องมือสำคัญในการเกษตรสมัยใหม่ ช่วยลดการทำลายของศัตรูพืชและเพิ่มผลผลิต แต่การใช้สารเคมีโดยไม่ระมัดระวังสามารถสร้างผลเสียต่อสิ่งแวดล้อม ดิน และแมลงประโยชน์ ซึ่งเป็นองค์ประกอบสำคัญของระบบนิเวศเกษตร
ผลกระทบต่อดิน
หลายงานวิจัยพบว่า การใช้สารกำจัดศัตรูพืชบางชนิดทำให้ความอุดมสมบูรณ์ของดินลดลง เนื่องจากสารเคมีสามารถฆ่าไมโครไบโอมที่ช่วยในการย่อยสลายอินทรียวัตถุและหมุนเวียนธาตุอาหาร
* งานวิจัยของ Aktar et al. (2009) ระบุว่า “สารกำจัดศัตรูพืชสามารถลดจำนวนจุลินทรีย์ดินและความหลากหลายของชีวภาพดิน”
* การสะสมของสารเคมีในดินยังสามารถเปลี่ยนสภาพความเป็นกรด-ด่างของดิน และลดความสามารถในการดูดซับน้ำของดิน ทำให้พืชโตช้าลง
ผลกระทบต่อแมลงประโยชน์
แมลงประโยชน์ เช่น ผึ้ง แมลงเต่าทอง และตัวห้ำ มีบทบาทสำคัญในการผสมเกสรและควบคุมศัตรูพืชตามธรรมชาติ
* ตามรายงานของ Goulson et al. (2015) การใช้สารกำจัดศัตรูพืชกลุ่มนีโอนิโคตินอยด์ (Neonicotinoids) มีผลต่อพฤติกรรมการหาอาหารและการสืบพันธุ์ของผึ้ง
* การลดจำนวนแมลงประโยชน์สามารถทำให้เกษตรกรต้องพึ่งพาสารเคมีเพิ่มขึ้น ซึ่งก่อให้เกิดวงจรอุบาทว์ของสารเคมี
การใช้สารกำจัดศัตรูพืชอย่างยั่งยืน
เพื่อรักษาสมดุลระบบนิเวศและความอุดมสมบูรณ์ของดิน ควรเลือกใช้แนวทาง Integrated Pest Management (IPM) ที่เน้น:
1. การตรวจสอบและเฝ้าระวังศัตรูพืช
2. ใช้สารเคมีเฉพาะเมื่อจำเป็นและเลือกชนิดที่มีผลกระทบต่ำต่อสิ่งแวดล้อม
3. ส่งเสริมแมลงประโยชน์และการหมุนเวียนธาตุอาหารในดิน
สรุป
การใช้สารกำจัดศัตรูพืชเป็นเรื่องจำเป็น แต่ต้องคำนึงถึงผลกระทบต่อดินและแมลงประโยชน์ การปรับใช้แนวทาง IPM ช่วยลดผลเสียและรักษาความยั่งยืนของเกษตรกรรม การให้ความรู้แก่เกษตรกรเป็นกุญแจสำคัญเพื่อสร้างระบบเกษตรที่ปลอดภัยและยั่งยืน
References
* Aktar, W., Sengupta, D., & Chowdhury, A. (2009). Impact of pesticides use in agriculture: their benefits and hazards. *Interdisciplinary Toxicology*, 2(1), 1–12.
* Goulson, D., Nicholls, E., Botías, C., & Rotheray, E. L. (2015). Bee declines driven by combined stress from parasites, pesticides, and lack of flowers. *Science*, 347(6229), 1255957.
* Pretty, J., & Bharucha, Z. P. (2015). Integrated Pest Management for sustainable intensification of agriculture in Asia and Africa. *Insects*, 6(1), 152–182.
#เกษตรยั่งยืน #สารกำจัดศัตรูพืช #ผลเสียสารเคมี #แมลงประโยชน์ #ดินอุดมสมบูรณ์ #เกษตรอินทรีย์ #IPMไทย #ผึ้งแมลงประโยชน์ #ลดสารเคมีเกษตร #เกษตรปลอดภัย
