ปุ๋ยผสมสำหรับสวนยางจะใช้แม่ปุ๋ยแอมโมเนียมซัลเฟตร้อคฟอสเฟตและโปแตสเซียมคลอไรค์ผสมกันในอัตราส่วนที่
ตารางแสดงปริมาณธาตุอาหารและส่วนผสมของแม่ปุ๋ยในปุ๋ยผสมสูตรต่างๆ อัตรา 100 กิโลกรัม
| ปุ๋ยผสมสูตรที่ | ปริมาณธาตุอาหาร (%) | น้ำหนักของแม่ปุ๋ยที่ใช้ผสม (กิโลกรัม) |
ไนโตรเจน
(N) | ฟอสเฟต
(P2 O5) | โปแตสเซี่ยม
(K2O) | แอมโมเนียมซัลเฟต
(21%N) | ร้อคฟอสเฟต
(25%P25) | โปแตสเซี่ยมคลอไรด์
(60%K20) |
| 1 | 8 | 14 | 3 | 38 | 57 | 5 |
| 2 | 13 | 9 | 4 | 60 | 34 | 6 |
| 3 | 8 | 13 | 7 | 36 | 53 | 11 |
| 4 | 11 | 10 | 7 | 50 | 38 | 12 |
| 5 | 15 | - | 18 | 71 | - | 29 |
| 6 | 12 | 5 | 14 | 57 | 20 | 23 |
หมายเหตุ
- ควรผสมปุ๋ยบนพื้นซีเมนต์ โดยคลุกเคล้าแม่ปุ๋ยที่ใช้ผสมให้สม่ำเสมอเป็นเนื้อเดียวกัน เมื่อผสมแล้วควรใช้ทันที ปุ๋ยจะไม่แข็งตัว และควรผสมให้ใช้หมดภายในครั้งเดียว
วิธีการใส่ปุ๋ย
วิธีการใส่ปุ๋ยที่ดีจะต้องเป็นวิธีที่ง่ายและสะดวกในการปฏิบัติใส่แล้วพืชสามารถดูดไปใช้ประโยชน์ได้มากที่สุด
โดยมีวิธีการใส่ปุ๋ยดังนี้
- ใส่รองพื้น - นิยมใช้ปุ๋ยร้อคฟอสเฟต ซึ่งเป็นปุ๋ยที่เคลื่อนไหวได้ยาก เพราะถูกตรึ่งด้วยแร่ธาตุต่างๆ ในดิน โดยคลุกเคล้าปุ๋ยกับดินแล้วใส่ลงในหลุมก่อนปลูกยาง
- ใส่แบบหว่าน - เป็นการหว่านปุ๋ยให้ทั่วบริเวณที่ใส่ปุ๋ย เหมาะสำหรับใช้กับพื้นที่ที่เป็นที่ราบ และมีการกำจัดพืชด้วยสารเคมีเพราะเศษซากพืชที่เหลือจะช่วยป้องกันการชะล้างปุ๋ยในช่วงที่มีฝนตก แต่ถ้าเป็นที่ราบที่กำจัดพืชด้วยวิธีถาก ควรคราดให้ปุ๋ยเข้ากับดินด้วย เพื่อป้องกันน้ำฝนชะล้างปุ๋ย
- ใส่แบบเป็นแถบ - เป็นการใส่ปุ๋ยโดยโรยเป็นแถบไปตามแนวแถวต้นยางในร่องที่เซาะไว้ แล้วกลบ วิธีนี้จะใช้กับต้นยางที่มีอายุ 17 เดือนขึ้นไป และยังเหมาะสำหรับพื้นที่ที่มีความลาดเทเล็กน้อยหรือพื้นที่ทำขั้นบันได้ด้วย
- ใส่แบบเป็นหลุม - เป็นการใส่ปุ๋ยโดยการขุดหลุมบริเวณรอบโคนหรือสองข้างของต้นยางประมาณ 2-4 หลุมต่อต้น แล้วใส่ปุ๋ยลงในหลุมกลบให้เรียบร้อย เหมาะสำหรับพื้นที่ที่ลาดเทและไม่ได้ทำขั้นบันได
นอกจากปัจจัยดังกล่าวข้างต้นแล้ว สิ่งที่ควรคำนึงเพื่อให้การใส่ปุ๋ยมีประสิทธิภาพมากที่สุด ก็คือ ควรใส่ปุ๋ยในขณะที่ดิน
มีความชุ่มชื้นเพียงพอ หลีกเลี่ยงการใส่ปุ๋ยในช่วงที่มีอากาศแห้งแล้งหรือฝนตกชุกมากเกินไป และควรกำจัดพืชก่อนใส่ปุ๋ยทุกครั้ง ถ้าต้องการให้ต้นยางสมบูรณ์ แข็งแรง เจริญเติบโตดีสามารถเปิดกรีดได้เร็ว ให้ผลผลิตสูงสม่ำเสมอติดต่อกันเป็นระยะเวลานาน จะต้องมีการใส่ปุ๋ยให้กับต้นยางสม่ำเสมอตั้งแต่เริ่มปลูกจนถึงก่อนโค่น 3-5 ปี โดยปฏิบัติให้ถูกต้องเหมาะสมตามหลักการที่กล่าวมาแล้วข้างต้น
บริเวณที่ใส่ปุ๋ย
ระยะแรกหลังจากปลูกยาง รากของต้นยางจะแผ่ออกเป็นวงกลมรอบลำต้น ประมาณปีที่ 4 รากจึงจะแผ่ขยายออกไป จนถึง
กึ่งกลางระหว่างแถวยาง และเมื่อต้นยางมีอายุเกิน 5 ปีขึ้นไป รากก็จะแผ่ขยายเพิ่มขึ้นและหนาแน่นอยู่ในบริเวณห่างจากลำต้นประมาณ 60 เซนติเมตร จนถึง 3 เมตร ดังนั้นเพื่อให้การดูดอาหารของต้นยางเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ จึงควรใส่ปุ๋ยบริเวณที่มีรากดูดอาหารหนาแน่นคือเมื่อต้นยางยังเล็กควรใส่ปุ๋ยเป็นวงกลมรอบลำต้น ส่วนต้นยางที่มีออายุตั้งแต่ 17 เดือนขึ้นไป ให้หว่านปุ๋ยกระจายสม่ำเสมอเป็นแถบยาวไปให้แถวยางห่างจากโคนต้นยางข้างละ 1 เมตร เมื่อยางมีอายุ 5 ปีขึ้นไปให้หว่านปุ๋ยเป็นแถบกว้างห่างจากโคนต้นยางอย่างน้อย 50 เซนติเมตร และขยายออกไปถึง 3 เมตร สำหรับยางที่เปิดกรีดแล้วให้หว่านปุ๋ยทั่วแปลงห่างจากโคนต้นยางข้างละ 1 เมตร
ระยะเวลาและอัตราการใส่ปุ๋ย
ต้นยางก่อนเปิดกรีด ในระยะตั้งแต่เริ่มต้นปลูกจนถึงต้นยางอายุประมาณ 17 เดือน จะเจริญเติบโตอย่างรวดเร็ว ในช่วงนี้
จึงจำเป็นต้องใส่ปุ๋ยให้บ่อยครั้งในปริมาณที่เพียงพอกับความต้องการของต้นยางหลังจากที่ต้นยางมีอายุเกิน 17 เดือนขึ้นไปแล้ว จะใส่ปุ๋ยปีละ 2 ครั้ง ดังแสดงไว้ในตารางแสดงระยะเวลาการใส่ปุ๋ยและอัตราการใส่ปุ๋ย
ตารางแสดงระยะเวลาการใส่ปุ๋ยและอัตราการใส่ปุ๋ยในพื้นที่ภาคใต้และภาคตะวันออก
อายุต้นยาง
(เดือน) | จำนวนปุ๋ยที่ใส่ (กรัมต่อต้น) | บริเวณที่ใส่ปุ๋ย |
สูตร 1 (ดินร่วน) และ สูตร 3 (ดินทราย) | สูตร 2 (ดินร่วน) และ สูตร 4 (ดินทราย) | ปุ๋ยผสม |
| 2 | 60 | | 130 | ใส่รอบต้นรัศมี 30 เซนติเมตร |
| 4 | 60 | | 130 | ใส่รอบต้นรัศมี 40 เซนติเมตร |
| 6 | 90 | | 200 | ใส่รอบต้นรัศมี 40 เซนติเมตร |
| 11 | 120 | | 260 | ใส่รอบต้นรัศมี 50 เซนติเมตร |
| 14 | 120 | | 260 | ใส่รอบต้นรัศมี 60 เซนติเมตร |
| 17 | 120 | | 260 | ใส่เป็นแถบในแถวยาง ห่าง จากโคนต้นยางข้างละ 1 เมตร
|
| 23 | 190 | | 400 |
| 29 | 190 | | 400 |
| 35 | 190 | | 400 |
| 41 | 190 | | 400 |
| 47 | | 250 | 530 |
| 53 | | 250 | 530 |
| 59 | | 250 | 530 |
| 65 | | 250 | 530 | ใส่เป็นแถบกว้าง 2.5 เมตร ห่างจากโคนต้นยางข้างละ อย่างน้อย 50 เซนติเมตร |
| 71 | | 250 | 530 |
| 77 | | 250 | 530 |
| 83 | | 250 | 530 |
ตารางแสดงระยะเวลาการใส่ปุ๋ยและอัตราการใส่ปุ๋ยในพื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
อายุต้นยาง
หรือเดือนที่ใส่ปุ๋ย | สูตรปุ๋ยที่ใช้กับชนิดของดิน | อัตราปุ๋ย (กรัมต่อต้น) |
| ดินร่วน | ดินทราย | ปุ๋ยเม็ด | ปุ๋ยผสม |
| 1 เดือนหลังปลูก | ปุ๋ยเม็ด 18-10-6 หรือปุ๋ยผสม 8-14-3 | ปุ๋ยเม็ด 16-8-14 หรือปุ๋ยผสม 8-13-7 | 45 | 100 |
| 4 เดือน (ต.ค.) | 70 | 150 |
| 11 เดือน (พ.ค.) | 90 | 200 |
| 16 เดือน (ต.ค.) | 90 | 200 |
| 23 เดือน (พ.ค.) | 135 | 300 |
| 28 เดือน (ต.ค.) | 135 | 300 |
| 35 เดือน (พ.ค.) | 135 | 300 |
| 40 เดือน (ต.ค.) | 135 | 300 |
| 47 เดือน (พ.ค.) | ปุ๋ยเม็ด 18-4-5 หรือปุ๋ยผสม 13-9-4 | ปุ๋ยเม็ด 14-4-9 หรือปุ๋ยผสม 11-10-7 | 90 | 140 |
| 52 เดือน (ต.ค.) | 190 | 400 |
| 59 เดือน (พ.ค.) | 190 | 400 |
| 64 เดือน (ต.ค.) | 190 | 400 |
| 71 เดือน (พ.ค.) | 190 | 400 |
| 76 เดือน (ต.ค.) | 190 | 400 |
หมายเหตุ
- เดือนที่ใส่ปุ๋ยอาจเปลี่ยนแปลงได้ตามความเหมาะสมของสภาพภูมิอากาศที่เปลี่ยนแปลงไป
ต้นยางที่เปิดกรีดแล้ว จะใส่ปุ๋ย 2 ครั้งในอัตรา 1-1.2 กิโลกรัมต่อต้นต่อปี (แล้วแต่สูตรปุ๋ยที่ใช้) โดยใส่ครั้งแรก
หลังจากที่ยางผลัดใบแล้วในช่วงต้นฤดูฝน ประมาณเดือนพฤษภาคม ครั้งที่สองใส่ในช่วงปลายฤดูฝน ประมาณเดือนกันยายน-ตุลาคม ดังแสดงไว้ในตารางแสดงระยะเวลาการใส่ปุ๋ยและอัตราการใส่ปุ๋ยสำหรับยางที่เปิดกรีดแล้ว
ตารางแสดงระยะเวลาการใส่ปุ๋ยและอัตราการใส่ปุ๋ยสำหรับยางที่เปิดกรีดแล้ว
เวลาที่ใส่ปุ๋ย
สำหรับยาง
ที่เปิดกรีดแล้ว | ชนิดของปุ๋ย | จำนวนปุ๋ยที่ใส่ (กรัมต่อต้น) | บริเวณที่ใส่ปุ๋ย |
| ปุ๋ยเม็ด | ปุ๋ยผสม |
| ครั้งที่ 1 |
- ใส่ต้นฤดูฝนประมาณ
เดือนพฤษภาคม | ปุ๋ยผสมสูตร 5 | - | 500 | ใส่ทั่วแปลงยาง โดยหว่านให้ห่างจากแถวยางประมาณ 1 เมตร |
| ปุ๋ยเม็ดหรือปุ๋ยผสมสูตร 6 | 500 | 600 |
| ปุ๋ยเม็ดอื่นๆ | 500 | - |
| ครั้งที่ 2 |
| - ใส่ปลายฤดูฝนประมาณเดือนกันยายน ถึง เดือนตุลาคม | ปุ๋ยผสมสูตร 5 | - | 500 | ใส่ทั่วแปลงยางโดยหว่านให้ให้ห่างจากแถวยางประมาณ 1 เมตร |
| ปุ๋ยเม็ดหรือปุ๋ยผสมสูตร 6 | 500 | 600 |
| ปุ๋ยเม็ดอื่นๆ | 500 | - |
หมายเหตุ
- ยางแก่ก่อนโค่น 3-5 ปี ควรงดใส่ปุ๋ย
