เอื้องหมายนา กำจัดหอยเชอรี่

เอื้องหมายนา

ชื่อวิทยาศาสตร์: Costus speciosus
ชื่อวงศ์: ZINGIBERACEAE
ชื่อสามัญ: Crape ginger, spiral flag
ลักษณะทั่วไป:
ต้น เป็นพืชล้มลุกอายุหลายฤดู ชอบขึ้นในชื้นแฉะ สูง 1.5-2 เมตร มีเหง้าใต้ดิน ลำต้นอวบน้ำ กาบใบปิด โอบรอบลำต้น สีแดงหรือน้ำตาลแดง
ใบ ใบเดี่ยวออกเวียนสลับ รูปใบหอกปลายใบแหลม ใต้ใบมีขนละเอียด สีขาวคล้ายกำมะหยี่ โคนใบแผ่เป็นกาบสีเขียวหรือสีน้ำตาลแดงหุ้มลำต้น
ดอก สีขาวออกเป็นช่อที่ปลายยอด ช่อดอกตั้งตรง ดอกตูมจะมีกาบสีแดงคล้ำหุ้มอยู่ ดอกติดกันแน่น ดอกย่อยรูปกรวยสีขาวมี 3 กลีบ มีกลีบหนึ่งขนาดโตและกว้างเป็นจะงอย ดอกทยอยบานทีละ 1-2 ดอก
ฝัก/ผล รูปไข่สีแดงสด
เมล็ด เมล็ดสีดำ

ฤดูกาลออกดอก: สิงหาคมถึงเดือนพฤศจิกายน

การดูแลรักษา: ชอบร่มเงาบ้างหรือกลางแสงแดดจัด และมีความชื้นสูง

การขยายพันธุ์: แบ่งกอ เพาะเมล็ด

การใช้ประโยชน์:
- ไม้ประดับ
- บริโภค
- สมุนไพร
- ไม้ตัดดอก

ถิ่นกำเนิด: อินเดีย เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ถึงนิวกินี

ส่วนที่ใช้บริโภค: ใช้หน่ออ่อนใส่แกง เป็นผัก

สรรพคุณทางยา: ราก เหง้า ต้น มีสรรพคุณทางสมุนไพรรักษาโรค

มีสาร diosgenin ซึ่งใช้เป็นยาคุมกำเนิดที่ได้ผลดี

การใช้เอื้องหมายนากำจัดหอยเชอรี่ซึ่งเป็นพืชสมุนไพรที่นำเอาส่วนของดอก ใบและเหง้ามาบดให้ละเอียดผสมน้ำแล้วนำไปลาดเทลงแปลงนาที่มีการระบาดของหอยเชอรี่จะได้ผลดี เช่นเดียวกับกากชาที่มีสาร ซาโปนิน ที่มีผลต่อระบบการหายใจของสัตว์เลือดเย็นทุกชนิดจึงควรระมัดระวังมิให้น้ำในแปลงนาไหลซึมเข้าบ่อปลา และบ่อกุ้งด้วย

โดยลักษณะของหอยเชอรี่จะเหมือนกับหอยโขง แต่ตัวโต กว่า และสามารถขยายพันธุ์ได้อย่างรวดเร็วลูกหอยอายุเพียง 2-3 เดือนจะจับคู่ผสมพันธุ์ได้ตลอดเวลาหลังผสมพันธุ์ได้ 1-2 วัน ตัวเมียจะวางไข่เวลากลางคืน โดยวางไข่ตามกิ่งไม้ ต้นหญ้าริมน้ำ ต้นข้าว ไข่สีชมพูเกาะติดกันเป็นกลุ่มยาว 2-3 นิ้ว มีจำนวนประมาณ 388-3,000 ฟองไข่จะฟักออกเป็นตัวหอยภายในเวลา 7-12 วันหลังวางไข่ เกษตรกรจะสังเกตการเข้าทำลายต้นข้าวในระยะกล้าและที่ปักดำใหม่ๆ ไปจนถึงระยะแตกกอ หอยเชอรี่จะชอบกินต้นข้าวในระยะกล้าที่มีอายุประมาณ 10 วันมากที่สุด โดยเริ่มจากส่วนโคนต้นข้าวที่อยู่ใต้น้ำจากพื้นดินประมาณ 1-1.5 นิ้ว จากนั้นกินส่วนใบที่ลอยน้ำจนหมดทั้งต้นทั้งใบใช้เวลาเพียง 1-2 นาที

การใช้เอื้องหมายนากำจัดหอยเชอรี่ซึ่งเป็นพืชสมุนไพรที่นำเอาส่วนของดอก ใบและเหง้ามาบดให้ละเอียดผสมน้ำแล้วนำไปลาดเทลงแปลงนาที่มีการระบาดของหอยเชอรี่จะได้ผลดี เช่นเดียวกับกากชาที่มีสาร ซาโปนิน ที่มีผลต่อระบบการหายใจของสัตว์เลือดเย็นทุกชนิดจึงควรระมัดระวังมิให้น้ำในแปลงนาไหลซึมเข้าบ่อปลา และบ่อกุ้งด้วย

วิธีการใช้
ใช้"ดอก"บดให้ละเอียดหมักกับน้ำเปล่า 20% ของน้ำ นำไปสาดให้ทั่วแปลงนา
ใช้"เหง้า"ทุบๆ หมักกับน้ำเปล่า 30% ของน้ำ นำไปสาดให้ทั่วแปลงนา
หรืออย่างใดอย่างหนึ่งหรือทั้งสองอย่าง สับๆ บดๆ ทุบๆ ใส่ถุงตาข่ายไนล่อนเขียว
แช่ไว้บริเวณทางน้ำที่สูบน้ำเข้านา

โดย"เอื้องหมายนา"จะมีสาร ที่ชื่อ"แทนนิน"ทำให้หอยตายได้ ไข่ก็จะฝ่อ

สำนักงานเกษตรอำเภอพนมดงรัก จังหวัดสุรินทร์ โทร. 044-508-308

กินรี สารกำจัดหอยเชอรี่ หอยโข่งอเมริกาใต้ หอยเป๋าฮื้อน้ำจืด

ส่งความคิดเห็น