การค้าไทย สู่ยุคท้าทาย สหรัฐฯยกไทยเพื่อนเก่าพึ่งได้

จากผลการเลือกตั้งชิงตำแหน่งประธานาธิบดีสหรัฐอเมริกา มหาอำนาจทางเศรษฐกิจอันดับ 1 ของโลกที่นายโดนัลด์ ทรัมป์จากพรรครีพับลิกัน พลิกล็อกได้รับคะแนนเสียงเหนือนางฮิลลารี คลินตัน ตัวเต็งจากพรรคเดโมแครต และจะได้ทำพิธีสาบานตนเป็นประธานาธิบดีสหรัฐฯคนที่ 45 อย่างเป็นทางการ ในวันที่ 20 มกราคม 2560 แน่นอนว่านโยบายที่นายทรัมป์ได้หาเสียงไว้ หลายเรื่องเป็นนโยบายที่สุดโต่ง และหลายเรื่องยังเป็นการคาดเดาได้ยากว่าเขาจะดำเนินการอย่างไร หรือจะมีการปรับเปลี่ยนหรือไม่หลังได้เข้าบริหารประเทศ อย่างไรก็ดี “ฐานเศรษฐกิจ”ฉบับนี้มีโอกาสสัมภาษณ์ “พิศาล มาณวพัฒน์” เอกอัครราชทูต ณ กรุงวอชิงตันดี.ซี.(สัมภาษณ์ก่อนจะทราบผลเลือกตั้งอย่างเป็นทางการโดยให้น้ำหนักหากทรัมป์ชนะการเลือกตั้ง) เพื่อวิเคราะห์ผลกระทบที่จะเกิดขึ้นกับประเทศไทยทั้งด้านการค้า การลงทุน การเมือง การต่างประเทศในมุมมองนักการทูต

ทรัมป์มุ่งอเมริกันชนมีงานทำ

“พิศาล” กล่าวถึงภาวะเศรษฐกิจของสหรัฐฯ ณ ปัจจุบันว่ายังมีสภาพเศรษฐกิจที่ดี ซึ่งการหาเสียงเป็นการแข่งขันทางการเมืองเพื่อที่จะให้ได้เสียงสนับสนุน โดยส่วนหนึ่งของการหาเสียงทรัมป์ชี้ให้เห็นว่าเขาจะเข้ามาเพื่อช่วยคนงาน จะทำทุกอย่างไม่ให้บริษัทสหรัฐฯย้ายฐานการผลิตไปข้างนอก เขาจะติดตามและจะเผชิญหน้ากับประเทศที่สินค้าเข้าไปยังสหรัฐฯอย่างเป็นไม่ธรรม และจะยกเลิกสัญญาการค้าที่มีมาในอดีต หรือมีการเปลี่ยนแปลงหากยกเลิกไม่ได้ เช่น นาฟต้า(เขตการค้าเสรีอเมริกาเหนือ) ส่วนทีพีพี (ความตกลงหุ้นส่วนทางเศรษฐกิจภาคพื้นแปซิฟิก) ที่ได้สรุปผลการเจรจาและลงนามความตกลงแล้วก็บอกว่าจะยกเลิก

“จากความตกลงทีพีพีที่จะถูกยกเลิก มองว่าความเสียเปรียบในการแข่งขันของสินค้าไทยกับสินค้าจากประเทศสมาชิกทีพีพีไปยังสหรัฐฯจะลดลง แต่ถึงแม้เขาไม่เอา แต่อาจไปเจรจาอันใหม่ อาจไม่เรียกทีพีพี จะเรียกอะไรก็แล้วแต่ โดยสร้างเงื่อนไขที่เขาสามารถมาอธิบายกับคนในประเทศได้มากขึ้นว่า เขาเปลี่ยนในสิ่งที่โอบามาทำให้ดีขึ้น คือเขาคงต้องมีอย่างเดิมคล้ายๆ กัน แต่ว่าคงทำให้สามารถอธิบายได้ดีขึ้น”

ค้าไทยเผชิญข้อจำกัดมากขึ้น

สำหรับผลกระทบที่จะเกิดขึ้นกับประเทศไทยด้านการค้า ในส่วนของทรัมป์จะมองคนในพื้นที่เป็นหลัก โดยได้พยายามแสดงถึงท่าทีของตัวเองที่มีความเข้มแข็งที่จะต่อสู้กับการค้าที่ทำให้เขาไม่ได้ผลประโยชน์เพราะฉะนั้นในกรณีที่ทรัมป์ชนะในแง่การค้าระหว่างประเทศ แต่ละประเทศที่ค้าขายกับสหรัฐฯก็จะมีเรื่องที่ท้าทายมากขึ้น ที่เราคิดว่าจะส่งสินค้าไปสหรัฐฯได้อย่างสะดวกอาจจะต้องเผชิญกับข้อจำกัดมากขึ้น แต่อย่างไรก็ตามทุกอย่างย่อมมีผลประโยชน์ร่วมกัน

“หากเราสามารถแสดงให้เห็นว่าเรื่องนี้เป็นผลประโยชน์ร่วมกัน ก็สามารถทำได้ทุกเรื่อง ผมไม่ค่อยเป็นห่วงเท่าไหร่ เพราะตอนนี้ยังเร็วเกินไปที่จะบอกว่ามันจะมีผลกระทบอะไรกับเรา อย่างไรก็ดีในแง่ความสำคัญของไทยในอาเซียน ไทยเป็นพันธมิตรที่ดีของสหรัฐฯอยู่แล้วในแง่ทางการทหาร ในแง่ความมั่นคง ซึ่งโอกาสที่จะถ่ายทอดหรือแปรเปลี่ยนให้เกิดผลประโยชน์ทางการค้าก็มีสูง”

จับตาท่าทีผู้นำใหม่หลังนั่งเก้าอี้

ทูตพิศาลกล่าวอีกว่า ในช่วงการหาเสียง และหลังนับคะแนนทราบผลว่าทรัมป์ได้รับชัยชนะ ตลาดหุ้นทั่วโลกตก ซึ่งเปรียบแล้วคล้ายกับกรณีที่อังกฤษลงประชามติออกจากสหภาพยุโรป(เบร็กซิท)ที่จะต้องปรับตัวจากสภาพช็อก แต่มองเป็นเพียงแค่ระยะสั้น ๆ ทุกคนต้องมานั่งรอว่านโยบาย กับทีมงานที่ทรัมป์จะทำหลังการเลือกตั้งจะต้องติดตาม เพราะจะไปคิดจากคำพูดตอนหาเสียงไม่ได้ ตอนหาเสียงก็อย่างหนึ่ง ตอนเข้ามาในตำแหน่ง ตอนที่จะต้องมีนโยบาย มีคนทำงานก็อาจจะเป็นอีกอย่างหนึ่ง

“ตลาดอาจจะหวั่นไหวในช่วงนี้ แต่ก็จะปรับตัวเพราะว่าผลประโยชน์ต่างๆ ของอเมริกา เขามีเยอะมากในโลก ถ้าเผื่อทุกอย่างมันลงหมด ผลประโยชน์เขาก็ลงไปด้วย เขาเป็นคนฉลาด เขาเป็นนักธุรกิจ เรียนรู้พวกนี้ได้เร็วแน่นอน ผมมั่นใจว่าเขาไม่ทำลายผลประโยชน์ตัวเขาเอง ผลประโยชน์ของอเมริกาผูกกับผลประโยชน์ของโลก ของอะไรต่าง ๆมากมาย ผมคิดว่าเราไม่ควรจะไปตกใจหรือหวั่นใจ ควรจะมีความมั่นใจว่าเรามีบทบาท มีที่ตั้ง มีความเป็นพันธมิตร มีความเป็นมิตรภาพกับผลประโยชน์ร่วมกันกับเขามาก เพราะฉะนั้นไม่ว่าใครจะมาเป็นประธานาธิบดี เรายังต้องรักษาและขยายความสัมพันธ์ และความร่วมมือนั้นต่อไป”

สหรัฐฯยกไทยเพื่อเก่าพึ่งได้

แน่นอนจากที่ผมได้ไปคุยกับคณะทำงานของทรัมป์ เขาบอกเลยว่าทรัมป์จะให้ความสำคัญกับประเทศพันธมิตรเก่าแก่ เขาให้คุณค่ากับประเทศที่เป็นพันธมิตรกับเขา ซึ่งไทยก็เข้าข่าย เพราะไทย-สหรัฐฯ เป็นพันธมิตรเก่าแก่มีการสถาปนาความสัมพันธ์มานานกว่า 183 ปีเป็นพันธมิตรทางทหารที่พึ่งได้ ถ้าทรัมป์เป็นประธานาธิบดี ไทยมีภาพลักษณ์ที่ดี และมีสถานะที่ดี แต่เราต้องวางบทบาทให้เขาเห็นว่าเราสำคัญมากขึ้นด้วย เพราะทุกประเทศก็แข่งกัน

ยุทธศาสตร์ไทย-สหรัฐฯยุคทรัมป์

ยุทธศาสตร์คือการที่ต้องให้เขาเห็นว่า ที่ตั้งหรือสิ่งที่ไทยมีอยู่ขณะนี้ และสิ่งที่เราทำกับเขามา สถานะ บทบาทของเราเป็นผลประโยชน์กับเขาแค่ไหน ถ้าเราทำได้มากเท่าไหร่ เขาก็ให้ความสำคัญกับเรามากขึ้นเท่านั้น เช่น ถ้าเขาคิดว่าอาเซียนเป็นกลุ่มความร่วมมือที่เขาสนับสนุน เขาถือว่าเป็นส่วนสำคัญของนโยบายต่างประเทศเขาในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เราก็ต้องทำให้เห็นว่า ไทยมีบทบาทสำคัญในอาเซียนอย่างไร ถ้าเราทำตัวมีบทบาทสำคัญในอาเซียน ในการขับเคลื่อนอาเซียนได้มากเท่าไหร่ และเขาให้ความสำคัญกับอาเซียนมากเท่าไหร่ เขาก็จะยิ่งให้ความสำคัญกับไทยมากเท่านั้น

“ท่านรองนายกรัฐมนตรีพล.อ.ประวิตร วงษ์สุวรรณไปที่ฮาวายไปพูดคุยกับรัฐมนตรีกลาโหมของสหรัฐฯเมื่อปลายเดือนกันยายนที่ผ่านมา ซึ่งผมอยู่ด้วย ก็เห็นประโยชน์มากมาย คือเราได้ตอกย้ำคุณค่าของความเป็นพันธมิตรทางทหารกับสหรัฐฯอย่างชัดเจน อย่างจริงใจ และเขาก็ได้สรุปแนวทางที่เขาอยากจะร่วมมือกับอาเซียน อยากจะร่วมมือกับไทย และฝ่ายไทยจะตอบสนองในความร่วมมือกับสหรัฐฯในส่วนที่เป็นผลประโยชน์ร่วมกัน อันนี้เป็นเรื่องทางทหาร

ยังต้องรักษาสมดุลกับจีน

สำหรับจีนซึ่งเป็นอีกหนึ่งในพันธมิตรสมคัญ จากไทยมีนโยบายการต่างประเทศที่เป็นอิสระและมีความสมดุลย์มาตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 5 เพราะฉะนั้นสำหรับผมแล้วไม่ได้เป็นสิ่งแปลกใหม่ เป็นสิ่งที่ทุกประเทศเขาก็ยอมรับว่าไทยมีการดำเนินการต่างประเทศที่ไม่ได้เป็นศัตรู ไม่ได้เป็นคู่อริกับใคร และมีการเปิดรับ มีความเป็นมิตรกับทุกคน

สหรัฐฯเพิ่มบทบาทค้า-ลงทุนไทย

นอกจากเรื่องทางทหารแล้ว ในส่วนของเรื่องการค้า การลงทุน บริษัทต่างๆ ของสหรัฐฯ ก็มีบทบาทได้มาลงทุนในไทยยาวนาน และเขาก็เห็นแล้วว่า ถ้าประเทศไทยมีนโยบาย 4.0 มีรัฐบาลที่มีความมั่นคง มีการปฏิรูปในด้านต่างๆ ของการทำธุรกิจที่เอื้ออำนวยมากขึ้น เขาก็อยากขยายการค้า การลงทุน เพราะเขาเห็นแล้วว่าภูมิภาคนี้ก็เหมือนกับที่ประธานหอการค้าอเมริกัน ที่เป็นประธานซิตี้แบงก์ในไทย เขาบอกแล้วว่า จำนวนคนชั้นกลางที่จะขยายตัวขึ้นมาทั้งจำนวน และอัตราการขยายตัวมากที่สุดในโลก อยู่ในภูมิภาคเอเชียของเรา ซึ่งไทยเป็นศูนย์กลางของอาเซียนในแง่การคมนาคมติดต่อสื่อสาร ถ้าเขายึดหัวหาดไทยเป็นที่ตั้งมั่นเขาก็จะได้ขยายธุรกิจ ได้ขยายผลประโยชน์อะไรต่างๆ ของเขามากขึ้น

“เพราะฉะนั้นถ้าเรามีความร่วมมือที่กว้างไกล ลึกซึ้งทางด้านการค้า การลงทุนใครมาเป็นประธานาธิบดีคนใหม่ เขาก็ต้องให้ความสำคัญกับเรา” พิศาลกล่าวทิ้งท้าย

source: thansettakij.com/2016/11/15/113366

ส่งความคิดเห็น