คู่มือซื้ออาหารปลอดสารพิษ ชอปอย่างไรให้ไกลอันตราย

ในช่วงหลายปีที่ผ่านมาจะสังเกตได้ว่า คนไทยเริ่มใส่ใจกับสุขภาพมากขึ้น การบริโภคอาหารชีวจิต มังสวิรัติ เจ การเลือกดื่มน้ำผักผลไม้ รวมทั้งการออกกำลังกายที่ปัจจุบันมีให้เลือกมากมายหลายรูปแบบ ทั้งหมดก็เพื่อให้ตนเองมีสุขภาพร่างกายที่แข็งแรง เพื่อต่อสู้กับภัยร้ายรอบด้าน เพราะการใช้ชีวิตประจำวันในทุกวันนี้ โดยเฉพาะชีวิตของคนกรุงมีความเสี่ยงต่อปัญหาเหล่านี้ค่อนข้างสูง

โดย เฉพาะอย่างยิ่งอาหารนั้น เป็นสิ่งจำเป็นที่เราต้องบริโภคทุกวัน ไม่ว่าจะเป็นเนื้อหมู ไก่ ปลา และอาหารทะเลนานาชนิด ผัก ผลไม้ แม้กระทั่งน้ำที่ใช้ดื่ม

คำถามที่ตามมาก็คือ จะทราบได้อย่างไรว่าสิ่งที่บริโภคเข้าไปนั้นไม่มีพิษต่อร่างกาย?

 น.พ.สัม มน โฉมฉาย อาจารย์สาขาวิชาพิษวิทยาคลินิก อาชีวเวชศาสตร์และเวชศาสตร์สิ่งแวดล้อม ภาควิชาเวชศาสตร์ป้องกันและสังคม คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล บอกว่า ภาวะอาหารเป็นพิษในปัจจุบันนี้ที่เพิ่มมากขึ้นเนื่องจากผู้ผลิตหรือผู้ ประกอบการทางด้านอาหารมีความรับผิดชอบน้อยลง ทำให้ในอาหารมีทั้งสารเคมีและเชื้อโรค รวมทั้งผู้บริโภคเองก็มีความรู้ในเรื่องนี้น้อย

 ทั้งนี้ จากสถิติของสถาบันพัฒนานักระบาดวิทยา กองระบาดวิทยาในปี พ.ศ. 2544 พบผู้ป่วยจากภาวะอาหารเป็นพิษ 128 ราย เสียชีวิต 8 ราย เฉลี่ยแล้ว 15 รายต่อชั่วโมง และพบมากในช่วงเดือนมกราคม - มิถุนายน

 สำหรับสารพิษ ในอาหารนั้น มีหลายชนิด ปนเปื้อนอยู่ในอาหารในขั้นตอนต่างๆ ตั้งแต่การผลิตวัตถุดิบ การปรุงแต่งอาหาร การถนอมอาหาร และสามารถแบ่งการปนเปื้อนออกได้ 2 กลุ่มใหญ่ คือ 1.สารที่ปนเปื้อนในอาหารตามธรรมชาติ เช่น แบคทีเรีย หรือเชื้อโรคชนิดต่างๆ และ 2.สารปนเปื้อนที่เกิดจากมนุษย์ เช่น สารเคมีที่ใส่ลงไปในอาหาร หรือแม้กระทั่งยา หรืออาหารที่ให้สัตว์กินเพื่อเร่งการเจริญเติบโต

 ที่ น่าสนใจมากกว่านั้นก็คือ ปรากฏการณ์ที่เรียกว่า ภาวะพิษโบทูลินัมจากอาหาร ( Food-borne botulism) ซึ่งเป็นโรคที่เกิดจากสารพิษที่สร้างขึ้นจากเชื้อแบคทีเรียที่เจริญเติบโตใน อาหารชนิดหนึ่ง ( Clostridium botulinum) โดยสปอร์ของแบคทีเรียนี้จะปนเปื้อนและเจริญเติบโตได้ดีในอาหารที่บรรจุใน ภาชนะปิด มักในดินและน้ำที่ไม่สะอาด

 ตัวอย่างอาหารที่อาจถูกปน เปื้อน เช่น เนื้อสัตว์ ผักและน้ำหวาน ที่บรรจุในภาชนะปิด เช่น กระป๋อง ปี๊บ ขวด ซึ่งแม้จะทานอาหารที่ปนเปื้อนเพียงเล็กน้อยก็เกิดภาวะพิษได้ และเมื่อรับพิษเข้าไปจะทำให้กล้ามเนื้อแขนขาอ่อนแรง คลื่นไส้ อาเจียน ปวดท้อง กลืนลำบาก หนังตาตก พูดเสียงอ้อแอ้ มองเห็นภาพซ้อน ขั้นรุนแรงอาจทำให้หยุดหายใจ

 นอกจากนี้ น.พ.สัมมน ยังได้ยกตัวอย่างภาวะพิษที่เกิดจากปลาปักเป้าด้วย เพราะถึงแม้ว่าไทยจะพบผู้ป่วยหรือผู้เสียชีวิตจากพิษของปลาปักเป้าไม่มาก ก็ตาม แต่ไทยนั้นมีปลาปักเป้ามากกว่า 25 สายพันธุ์ พบทั้งในน้ำจืดและน้ำเค็ม และมีเพียง 2 สายพันธุ์เท่านั้นที่สามารถรับประทานได้

 ปลาปักเป้าจะมีต่อมพิษที่ ผิวหนังหรืออวัยวะภายใน ในท้องตลาดจะหน่ายเป็นเนื้อปลาแปรรูป และจะเรียกว่า "ปลาเนื้อไก่ หรือปลาไก่" เมื่อทานเนื้อปลาปักเป้าที่มีพิษเข้าไปจะเกิดอาการคลื่นไส้อาเจียน ชารอบปากและปลายลิ้น ชาที่มือ หนังตาตก มือเท้าอ่อนแรง และอาจหยุดหายใจได้เฉียบพลัน ซึ่งร่างกายจะแสดงอาการเมื่อรับพิษเข้าไปแล้ว 10-20 นาทีหลังรับประทานอาหาร และที่สำคัญแม้ว่าเราจะทำให้เนื้อปลาร้อนหรือสุกแล้วก็ไม่อาจทำลายได้

 ส่วน ผู้ที่นิยมรับประทาน "ไข่แมงดา" ควรระวัง เพราะเมื่อรับพิษแล้วจะมีอาการเวียนศีรษะ มึนงง เดินเซ คลื่นไส้ อาเจียน ชาริมฝีปาก แขนขาอ่อนแรง และตายได้ ซึ่งแมงดาที่ทานได้คือแมงดาจาน จะตัวโตกว่าแมงดาถ้วย เส้นผ่าศูนย์กลาง 10-12 นิ้ว หางรูปสามเหลี่ยม ส่วนแมงดาถ้วยหรือเหรา มีเส้นผ่าศูนย์กลางไม่เกิน 6 นิ้ว หางกลม เหตุที่บอกให้ผู้บริโภคระวัง เนื่องจากผู้ขายอาจตัดหางแมงดาถ้วยแล้วนำมาวางขาย

จากไข่แมงดาก็มา ถึง "เห็ด" ที่มักพบผู้ป่วยหรือผู้เสียชีวิตจากการรับประทานเห็ดมีพิษเข้าไปนั้นมีให้ เห็นกันอยู่ทุกปี เพราะเห็ดเป็นพืชที่แยกได้ยากว่าแบบไหนทานได้ และแบบไหนทานไม่ได้

 น.พ.สัมมนให้คำแนะนำว่า ทางที่ดีควรเลือกซื้อเห็ดที่ได้มาจากการเพาะเลี้ยงและทราบชนิดที่แน่นอน และไม่ควรเก็บเห็ดที่ขึ้นตามธรรมชาติมารับประทาน พิษจากเห็ดอาจทำให้ตับอักเสบ เป็นพิษต่อไต ระบบประสาท ทำปฏิกิริยากับสุรา เกิดอาการชักเกร็ง และเกิดอาการในทางเดินอาหาร

 เช่นเดียวกับเนื้อ หมูที่คนไทยส่วนใหญ่นิยมบริโภค ที่ยังคงมีปัญหาในเรื่องของการใส่ "สารเร่งเนื้อแดง" ผสมในอาหารให้หมูกิน เพื่อให้หมูมีกล้ามเนื้อ(เนื้อแดง)มากขึ้น และไขมัน(เนื้อขาว)ลดลง ซึ่งที่จริงแล้วสารเร่งเนื้อแดงเป็นยารักษาโรคหอบหืด และมีผลข้างเคียงทำให้หัวใจเต้นผิดจังหวะ เร็วขึ้น มือสั่น ใจสั่น นอนไม่หลับ และกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือด

 ด้านศากุน เอี่ยมศิลา ผู้อำนวยการกองสุขาภิบาลอาหารและน้ำ กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข ได้ให้ข้อมูลเกี่ยวเกี่ยวกับภาวะอาหารในปัจจุบันเพิ่มเติมว่า การสังเกตเนื้อสัตว์ หรือผักในแบบเดิมๆนั้นอาจไม่ได้ผล โดยเฉพาะผักที่เมื่อก่อนให้เลือกผักที่มีรูเพราะจะมั่นใจได้ว่าปลอดสารพิษ แต่ตอนนี้ผู้ปลูกหรือผู้ขายอาจใช้ธูปจี้เพื่อให้ผักมีรูก็ได้

 ขณะ ที่ฟอร์มาลินที่เจอในอาหารทะเลจะมีปริมาณมากตามระยะทางที่ขนส่ง คือถ้าอยู่ไกลก็ใส่สารฟอร์มาลินมากหน่อยเพื่อที่จะให้เนื้อคงความสดได้นาน

 อย่างไร ก็ตาม การเรียกร้องของผู้บริโภคเองก็มีส่วนทำให้ผู้ประกอบต้องใส่สารที่เป็น อันตรายลงไป เช่น ข้าวเกรียบกุ้ง คนส่วนใหญ่มักเลือกซื้อข้าวเกรียบกุ้งที่มีสีชมพู ซึ่งจริงๆ แล้วข้าวเกรียบกุ้งต้องมีสีขาว และยังยกตัวอย่างในเรื่องการรับประทานด้วยว่า คนที่มักทานอะไรที่ซ้ำซาก จำเจ มีโอกาสได้รับสารเคมีตัวเดิมประจำ ควรเปลี่ยนเมนูอาหารบ้าง และแนะให้ผู้บริโภคอย่าปล่อยปละละเลยในสิทธิ์ของตนเอง หากพบเห็นหรือรู้ว่าอาหาร ผู้ประกอบการร้านอาหาร ที่ใดไม่สะอาดหรือใช้วัตถุดิบที่ไม่เหมาะสมก็ร้องเรียนสามารถร้องเรียนมา ได้ที่สายด่วนสุขภาพ สำนักปลัดกระทรวงสาธารณสุข โทร. 0-2590-2000


แหล่ง ที่มา : www.manager.co.th
อ้างอิง : http://women.thaiza.com/%E0%B8%84%E0%B8%B9%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%8B%E0%B8%B7%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9B%E0%B8%A5%E0%B8%AD%E0%B8%94%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%A9%20%E0%B8%8A%E0%B8%AD%E0%B8%9B%E0%B8%AD%E0%B8%A2%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B9%84%E0%B8%A3%E0%B9%83%E0%B8%AB%E0%B9%89%E0%B9%84%E0%B8%81%E0%B8%A5%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A2_1212_784_1212_.html

ส่งความคิดเห็น