ข้าวพม่า-กัมพูชา ขึ้นแท่นหอม ผลกรรมจำนำ...สวยใส หอมมะลิไทย ตกสวรรค์

ข้าวพม่า-กัมพูชา ขึ้นแท่นหอม ผลกรรมจำนำ...สวยใส หอมมะลิไทย ตกสวรรค์ พ.ศ.2555 ที่ผ่านไป เราไม่เพียงเสียแชมป์ 30 ปี ส่งออกข้าว...ยังเสียแชมป์ข้าวพันธุ์ดีที่สุด หอมที่สุด อร่อยนุ่มที่สุด อีกด้วย

และเป็นการเสียแชมป์ข้าวหอมคุณภาพดีที่สุดในโลกเป็นปีที่ 2 ติดต่อกัน

ด้วยการประกวดข้าว ในการประชุมข้าวโลก (World Rice Conference : WRC) เมื่อปี 2554 ที่นครโฮจิมินห์ ประเทศเวียดนาม...ข้าวพม่า พันธุ์เพิร์ล ปอว์ ซาน (Pearl Paw San) คว้ารางวัล อันดับ 1

และการประกวด เมื่อปี 2555 ที่บาหลี ประเทศอินโดนีเซีย...ข้าวกัมพูชา พันธุ์หอมดอกลำดวน คว้ารางวัลที่ 1

เกิดอะไรขึ้นกับข้าวหอมมะลิของไทย ที่เคยได้รับการยอมรับไปทั่วโลกว่า มีความหอมนุ่มอร่อยลิ้นมากที่สุดถึงต้องเสียตำแหน่งไปพร้อมกับการส่งออกข้าว

“นี่เป็นผลมาจากนโยบายของรัฐบาลไทย ที่ไม่เคยคิดพัฒนาคุณภาพพันธุ์ข้าวอย่างจริงจัง มีแต่มุ่งเน้นปริมาณมากกว่าคุณภาพ เพียงเพื่อหวังผลทางการเมือง โครงการจำนำข้าวนี่แหละ ตัวปัญหาทำให้คุณภาพของข้าวไทยด้อยคุณภาพลง แบบถอยหลังลงคลอง”

แม้ฝ่ายการเมืองจะอ้างว่า ข้าวหอมของประเทศเพื่อนบ้านที่ได้รางวัลนั้น จะไม่มีผลกระทบต่อข้าวไทย เพราะทุกวันนี้ข้าวหอมมะลิไทยยังสามารถขายได้มากกว่า รศ.สมพร อิศวิลานนท์ นักวิชาการอาวุโส สถาบันคลังสมองของชาติ (KNIT) ซึ่งทำงานคลุกคลีอยู่กับข้าวมานานกว่า 40 ปี ยอมรับว่า...นั่นก็จริง

แต่จะจริงไม่กี่ปี

เพราะตอนนี้ประเทศเพื่อนบ้านทั้งสองยังผลิตข้าวดีกรีแชมป์ได้ไม่มาก ไม่กี่ตัน จึงยังไม่มีศักยภาพที่จะแย่งตลาดหอมมะลิของไทยได้ แต่ในอนาคต 3-4 ปีข้างหน้า พม่า กัมพูชา สามารถผลิตข้าวหอมดีกรีแชมป์ได้มากขึ้นเมื่อไร...เมื่อนั้นหอมมะลิไทยตกกระป๋อง

เพราะอย่าลืมว่า แต่ก่อนแต่ไร กัมพูชา พม่า ผลิตข้าวได้ไม่แพ้ไทย และมากกว่าไทยด้วย...ที่ผ่านมา ถ้าเขาไม่รบกันเอง เราก็ยากจะขึ้นไปครองแชมป์ได้

แต่วันนี้กลับตาลปัตร เพื่อนบ้านเลิกรบกัน...คนไทยกลับตั้งท่าจะรบกันเอง ยุยงให้เผาบ้านเผาเมืองตัวเอง แล้วอนาคตจะเอาอะไรไปสู้เขาได้

คนไทยหลายคน รวมทั้งชาวนาอาจตั้งข้อสงสัย...โครงการรับจำนำข้าวที่ช่วยให้ชาวนามีรายได้มากขึ้น จะเป็นการทำลายคุณภาพข้าวไปได้อย่างไร?

ประเด็นนี้ต้องลำดับภาพความเป็นมาของข้าวไทย ที่หลายคนไม่รู้ แม้แต่ชาวนาเองก็ไม่ทราบ...ส่วนนักการเมืองไม่ต้องพูดถึง แค่มีความสามารถหุงข้าวกินเองเป็น ถือว่ารู้มาก มีคุณสมบัติเป็นผู้บริหารประเทศได้แล้ว

ที่คนไทยไม่รู้กันก็คือ แรกเริ่มเดิมทีการปลูกข้าวในบ้านเรา ชาวนาไทยรู้จักแต่ปลูกข้าวพันธุ์พื้นเมือง หรือที่ทางการเรียกว่า ข้าวพันธุ์ไวแสง

เราปลูกแต่ข้าวพันธุ์ไวแสง ข้าวชั้นดีมาตลอด

การส่งออกข้าวในสมัยโบราณ ก็ส่งออกข้าวแบบนี้...เราไม่เคยปลูกข้าวคุณภาพต่ำ พันธุ์ไม่ไวแสงเลย

ครั้นเวลาล่วงเลยมาถึงยุคหลังสงครามโลกครั้งที่ 2...แม้สงครามโลกจะสงบจบลงแล้ว

แต่สงครามเย็นระหว่างค่ายคอมมิวนิสต์ ที่มีจีน รัสเซีย เป็นผู้นำ กับ ค่ายโลกเสรีทุนนิยม ที่มีสหรัฐฯเป็นผู้นำ ยังคงรบพุ่งเป็นสงครามเล็กๆ กระจายไปในประเทศต่างๆ รอบบ้านเราก็มี

การรบติดพันหลายปี ทำให้ประเทศที่เคยปลูกข้าวได้ ก็ปลูกไม่ได้...ที่ปลูกได้ก็ไม่พอกิน

เกิดภาวะขาดแคลนอาหาร...ประเทศเศรษฐีใหญ่ค่ายทุนนิยม โดย มูลนิธิฟอร์ด และมูลนิธิร็อคกี้เฟลเลอร์ ร่วมมือจัดตั้ง สถาบันวิจัยข้าวนานาชาติ หรืออีรี่ (IRRI) ขึ้นที่ประเทศฟิลิปปินส์ ในปี 2503

มีเป้าหมายเบื้องหน้าชัดเจน...ต้องการวิจัยพันธุ์ผลิตพันธุ์ข้าว ที่ให้ผลผลิตสูงพอเพียงต่อการบริโภค

ส่วนจะมีเป้าหมายเบื้องหลังอย่างอื่นหรือไม่...ณ ตอนนั้น ไม่มีใครทันได้คิด เพราะกลัวอดมากกว่าเรื่องอื่น

ในที่สุดปี 2512 พันธุ์ข้าวไม่ไวแสง รหัส IR8 จากการวิจัยของอีรี่ ได้ถือกำเนิดขึ้นมา จนถูกขนานนามให้เป็นข้าวพันธุ์มหัศจรรย์...ต้นเตี้ยแตกกอได้ดี ปลูกได้ทั้งนาปี นาปรัง ให้ผลผลิตไร่ละ 1 ตัน

ในขณะที่ข้าวพันธุ์ไวแสง หรือพันธุ์พื้นเมืองของไทยนั้น ปลูกได้ปีละครั้ง ให้ผลผลิตได้แค่ไม่กี่ร้อยกิโลกรัม

ข้าวมหัศจรรย์พันธุ์นี้ เริ่มเข้ามามีบทบาทในไทย ทำให้เกิดข้าวพันธุ์ กข 1 ให้กับชาวนาไทยได้ปลูกกัน

ถึงจะให้ผลผลิตสูงก็จริง แต่ข้าวพันธุ์นี้มีคุณสมบัติพิเศษอีกประการ...ตอบสนองต่อปุ๋ยสูง

จะให้ผลผลิตสูง ก็ต้องใช้ปุ๋ยมาก...ทั้งที่เดิมทีคนไทยปลูกข้าวพื้นเมือง แทบไม่ใส่ปุ๋ยกันเลย อย่างดีก็ใส่แค่มูลวัว มูลควาย

จากนั้นมาคนไทยก็เริ่มใช้ปุ๋ย พร้อมกับตกเป็นทาสปุ๋ยเคมีทีละน้อยแบบไม่รู้ตัว ขณะเดียวกันข้าวพันธุ์นี้ได้รับความนิยมไปทั่ว จนชาวนาไทยทิ้งข้าวพันธุ์พื้นเมืองดั้งเดิม หันมาปลูกข้าวพันธุ์ไม่ไวแสงเกรดต่ำเป็นทิวแถว โดยเฉพาะในพื้นที่ราบลุ่มภาคกลาง...เน้นผลิตข้าวให้มากเข้าไว้เพื่อส่งออก

นี่เป็นปฐมบทของนโยบายรัฐบาล ที่เน้นส่งเสริมการปลูกในเชิงปริมาณ...ถีบหัวส่งข้าวพื้นเมืองคุณภาพดีไปสิ้น

แต่ก็ยังดีที่ข้าวเกรดต่ำพันธุ์ซดปุ๋ยเติบโตได้ดีในภาคกลาง คนภาคอีสานที่เดิมปลูกแต่ข้าวเหนียว เห็นคนภาคกลางปลูกข้าวเจ้าได้ผลดี ก็อยากจะปลูกข้าวเจ้ามาขายทำเงินบ้าง ตามแรงส่งของลัทธิทุนนิยมที่มาแรง

แต่ได้ผลผลิตไม่ดี...ข้าวเจ้าที่พอจะปลูกได้ให้ผลดี ก็มีข้าวพื้นเมือง หอมดอกมะลิจากฉะเชิงเทรา นี่แหละ

ประเทศไทยเลยโชคดี ยังมีข้าวพื้นเมืองชั้นดีปลูกกันมากที่อีสาน จนมีชื่อเสียงหอมนุ่มอร่อยขจรขจายไปทั่วโลก (ก่อนจะเสียแชมป์)

ของดียังพอมีอยู่ พัฒนาไปแบบตามมีตามเกิด แต่พอโครงการรับจำนำข้าวเกิดขึ้น สิ่งที่ตามมา...การคอรัปชัน เอาข้าวพันธุ์อื่นมามั่วสวมปลอมปน

ทั้งที่ข้าวหอมมะลิ มีกติกาว่า หอมมะลิแท้ คุณภาพมาตรฐานต้องปลูกในภาคอีสาน กับ 3 จังหวัดภาคเหนือ เชียงราย, เชียงใหม่, พะเยา เท่านั้น

ถ้าปลูกในจังหวัดอื่นให้เกรดได้แค่...ข้าวหอมจังหวัด

แต่ปรากฏว่า การรับจำนำ มีการเอาข้าวหอมจังหวัดมามั่วปนเป็นข้าวหอมมะลิได้แบบไม่ยาก...แค่นั้นไม่พอ ยังมีรายการเอาข้าวประเทศเพื่อนบ้านมาสวมรอยเป็นข้าวไทยปนเข้าไปอีก

แล้วไหนยังจะเอาข้าวพันธุ์ไม่ไวแสง ข้าวปทุมธานี ที่หน้าตาทางกายภาพเหมือนข้าวหอมมะลิทุกประการ จะรู้ว่าใช่หอมมะลิหรือไม่...ต้องแยกดีเอ็นเอ ออกมาดูเท่านั้นถึงจะรู้ว่า หอมมะลิ หรือปทุมธานี

ซึ่งโครงการรับจำนำไม่สามารถจะแยกแยะอย่างนั้นได้...ข้าวพันธุ์ปทุมธานีจากภาคกลางเลยถูกขนขึ้นรถบรรทุกไปสวมตัวเป็นข้าวหอมมะลิในภาคอีสาน ให้คนกันเองได้สวาปามแบบสบายๆ

นี่แหละผลกรรมของการรับจำนำข้าวแบบสวยใส แต่ไร้สมอง...ข้าวหอมมะลิไทย จึงตกสวรรค์

และถ้าปล่อยสถานการณ์ให้เป็นอย่างนี้ต่อไป ดีไม่ดีข้าวหอมมะลิอาจได้ฉายาใหม่...ข้าวดอกทอง

เพราะเมื่อถูกต้อนเข้าโครงการรับจำนำแล้ว จะถูกเจ้าหน้าที่ของรัฐ ร่วมเจ้าของซ่อง (โกดังเก็บข้าว) และลูกสมุน ช่วยกันปู้ยี่ปู้ยำ ผสมพันธุ์มั่วจนเปรอะไปหมด

นี่หรืออนาคตข้าวไทย...ในมือนักการเมืองไทย.

อ้างอิง:www.thairath.co.th

ส่งความคิดเห็น