ชะตากรรมเกษตรกรภาคอีสาน ภัยแล้งคุกคามยังไม่สิ้นหน้าฝน

แล้งคุกคาม!ตั้งแต่ยังไม่สิ้นหน้าฝน ชะตากรรมเกษตรกรภาคอีสาน ภัยแล้งคุกคามยังไม่สิ้นหน้าฝน ในที่สุดฤดูฝนที่หลายฝ่ายต่างวิตกว่าจะเกิดภาวะน้ำท่วมซ้ำรอยปลายปี 2554 นั้น ก็กำลังจะหมดลง และความแห้งแล้งกำลังจะมาเยือนแทนที่ และดูเหมือนว่าจะรุนแรงกว่าหลายปีที่ผ่านมา แม้ข้อมูลจากศูนย์ประสานและติดตามสถานการณ์น้ำ กรมชลประทาน ช่วงปลายสัปดาห์ที่ผ่านมา พบว่าสถานการณ์น้ำทั่วประเทศมีทั้งหมด 52,400 ล้านลูกบาศก์เมตร (ลบ.ม.) จากความจุทั้งหมด 70,151 ล้านลบ.ม. หรือ 75% แต่ปริมาณน้ำในจำนวนที่ว่านี้สามารถใช้ได้จริงเพียง 28,901 ล้านลบ.ม. หรือ 41% เท่านั้น ขณะที่ปี 2554 มีการกักเก็บน้ำในช่วงเดียวในเขื่อนต่างๆ ถึง 65,880 ล้านลบ.ม.

ตามข้อจากศูนย์ประสานและติดตามสถานการณ์น้ำ กรมชลประทาน พบว่า ปริมาณน้ำที่มีการกักไว้จำนวนมากนั้น จะอยู่ในส่วนของภาคกลาง ภาคตะวันออก และภาคตะวันตก กล่าวคือภาคตะวันออกมีทั้งหมด 1,089 ล้านลบ.ม. จากความจุทั้งหมด 1,173 ล้านลบ.ม. คิดเป็น 93% ใช้ได้จริง 1,008 ล้านลบ.ม.หรือ 86% ตามด้วยภาคกลางมีปริมาณน้ำ 1,090 ล้านลบ.ม. จากทั้งความจุทั้งหมด 1,185 ล้านลบ.ม. หรือ 92% ใช้ได้จริง 1,039 ล้านลบ.ม. หมดหรือ 88% และภาคตะวันตกมีปริมาณกักเก็บไว้ 23,959 ล้านลบ.ม. จากความจุที่สามารถเก็บได้ 26,605 ล้านลบ.ม. คิดเป็น 90% ใช้ได้จริง 10,682 ล้านลบ.ม. หรือ 40%

หากย้อนกลับมาดูในพื้นที่ภาคอีสาน ซึ่งมีพื้นที่การเกษตรมากที่สุดกลับพบ มีปริมาณน้ำในอ่างเก็บน้ำต่างๆ เพียง 4,101 ล้านลบ.ม. จากความจุทั้งหมด 8,323 ล้านลบ.ม. คิดเป็น 49% แต่ใช้ได้จริงเพียง 2,447 ล้านลบ.ม. หรือ 29% ขณะที่ปี 2554 เก็บเกินถึง 8,740 ล้านลบ.ม. ส่วนภาคเหนือมีปริมาณน้ำทั้งหมด 16,470 ล้านลบ.ม. จากความจุทั้งหมด 24,715 ล้านลบ.ม. หรือ 67% สามารถใช้ได้จริง 9,731 ล้านลบ.ม.หรือ 39% ทั้งที่ปี 2554 สามารถกักเก็บน้ำได้ 24,672 ล้านลบ.ม.

สอดคล้องกับการสำรวจของผู้สื่อข่าวภูมิภาคเครือเนชั่น พบว่า พื้นที่การเกษตรที่ได้รับความเสียในภาคอีสานเกือบทุกจังหวัด อย่างที่ จ.กาฬสินธุ์ เกิดภาวะแห้งแล้งอย่างไม่เคยขึ้นมาก่อนในรอบ 45 ปี โดยเฉพาะที่บ้านท่าเรือ ต.ภูสิงห์ อ.สหัสขันธ์ เกษตรกรผู้เลี้ยงปลากระชังหยุดเลี้ยงปลาไปแล้วมากกว่า 90% จากเดิมที่มีชาวบ้านเพาะเลี้ยงปลากระชังมากกว่า 70 ราย แต่ขณะนี้เหลือเพียง 5-6 รายเท่านั้น เนื่องจากประสบปัญหาระดับน้ำเขื่อนลำปาวยังลดลงอย่างต่อเนื่อง ล่าสุดปริมาณน้ำเหลือเพียง 420 ล้านลบ.ม.หรือประมาณ 21% จากความจุ 1,89 ล้าน ลบ.ม. ทำให้อุณหภูมิของน้ำไม่คงที่ เป็นเหตุให้ปลาไม่โตและตาย ประกอบกับช่วงนี้ราคาอาหารปลาแพงทำให้เกษตรกรขาดทุน

นายสุวิทย์ สุบงกฎ รองผู้ว่าราชการจังหวัด ระบุว่า ปัญหาภัยแล้งคาดว่าจะครอบคลุมทั้ง 18 อำเภอ และจากผลการสำรวจพื้นที่นอกเขตชลประทาน สำนักงานเกษตรกรอำเภอแต่ละแห่งพบว่า มีนาข้าวส่อเค้าตายแล้งกว่า 4 หมื่นไร่ ในทุกอำเภอ และคาดว่าจะมีนาข้าวตายแล้งจากเหตุภัยพิบัติครั้งนี้กว่า 5 แสนไร่ และสำรวจแหล่งน้ำดิบธรรมชาติ อาทิ สระน้ำ หนองน้ำ ลำธารที่เคยมีน้ำไหลก็แห้งแล้ง เนื่องจากฝนทิ้งช่วง ทำให้มีน้ำไหลเข้าเขื่อนลำปาวในปีนี้เพียง 675 ล้าน ลบ.ม. หรือเพียงร้อยละ 30 จากที่ทุกปีจะมีน้ำไหลเข้าเขื่อนกว่า 2,000 ล้าน ลบ.ม.

เช่นเดียวกันที่ จ.นครพนม นายอนุกูล ตังคณานุกูลชัย ผู้ว่าราชการจังหวัดนครพนม ชี้แจงว่าสถานการณ์ภัยแล้งในปีนี้ถือว่ารุนแรงกว่าทุกปีที่ผ่านมาและกระทบหนักที่สุดสำหรับนาข้าวที่กำลังตั้งท้องออกรวง ซึ่งข้อมูลของสำนักงานเกษตรจังหวัดระบุว่าในพื้นที่ จ.นครพนม มีการปลูกข้าวจำนวน 1.7 ล้านไร่ แยกเป็นพันธุ์ข้าวหนักข้าวเบาและที่กระทบหนักที่สุดคือ พันธุ์ข้าวหนัก อาทิ ข้าวหอมมะลิและข้าวเหนียวจำนวน 1.7 แสนไร่ ที่กำลังตั้งท้องออกรวงเขียว โดยจะเกี่ยวได้ในช่วงเดือนพฤศจิกายนนี้ แต่เกิดฝนทิ้งช่วงทำให้น้ำในแปลงนาแห้งขอด ดินแห้ง ทำให้ข้าวที่ตั้งท้องออกรวงอ่อนเม็ดข้าวในรวงแห้งตาย

ขณะที่ จ.ร้อยเอ็ด นายธีระชัย แสนแก้ว นายกสมาคมชาวไร่อ้อยอีสานเหนือ ประธานชมรมสถาบันชาวไร่อ้อยภาคอีสาน เปิดเผยว่า จากการติดตามผลผลิตอ้อยภาคอีสาน พบว่า ตั้งแต่ปี 2552 เป็นต้นมา ผลผลิตอ้อยลดจำนวนลงทุกปี สาเหตุเกิดจากภาวะภัยแล้ง ฝนทิ้งช่วง คาดว่าการเพาะปลูกปีนี้จะมีอ้อยเข้าสู่โรงงานเพียง 34 ล้านตัน ลดลงจากปีที่แล้วประมาณ 2 ล้านตัน สาเหตุเพราะสภาพอากาศมีความแห้งแล้งทำให้ผลผลิตอ้อยต่อไร่ลดลง ขณะที่พื้นที่เพาะปลูกเท่าเดิม

ส่วนที่นครราชสีมา พบว่าพื้นที่เกษตรกรรมเสียหายแล้วกว่า 2 แสนไร่ โดยเฉพาะพื้นที่เพาะปลูกข้าวโพด ที่บ้านจานเหนือ หมู่ 13 ต.กำปัง อ.โนนไทย จ.นครราชสีมา ข้าวโพดกว่า 500 ไร่ แห้งเฉา ดอกร่วง และกำลังจะยืนต้นตายจากไม่มีน้ำหล่อเลี้ยงมานานกว่า 2 เดือนแล้ว อย่างกรณีไร่ข้าวโพดของนายรุณ ตันสันเทียะ อยู่ห่างจากแหล่งน้ำธรรมชาติกว่า 2 กิโลเมตร จึงต้องอาศัยน้ำฝนมาหล่อเลี้ยงต้นข้าวโพดอย่างเดียว

ผลจากการสำรวจของผู้สื่อข่าวภูมิภาคเครือเนชั่น ดูเหมือนว่าจะใกล้เคียงกับของกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ที่ผู้ว่าราชการจังหวัดรายงานว่า มีจังหวัดที่ประสบภัยแล้งในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ 5 จังหวัด คือ กาฬสินธุ์ มหาสารคาม ร้อยเอ็ด บุรีรัมย์ สุรินทร์ และภาคใต้ 2 จังหวัด คือ นครศรีธรรมราช พัทลุง

แม้แต่ นายปลอดประสพ สุรัสวดี รมว.วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ในฐานะประธานคณะกรรมการบริหารจัดการน้ำและอุทกภัย (กบอ.) ก็ยอมรับในระหว่างการตอบทู้ถามสดแทนนายกรัฐมนตรี เรื่องปัญหาภัยแล้ง ของ นางรัชฎาภรณ์ แก้วสนิท ส.ส.บัญชีรายชื่อ พรรคประชาธิปัตย์ เมื่อสัปดาห์ที่ผ่านมา ว่า ภัยแล้งที่เกิดขึ้นค่อนข้างรุนแรงในรอบ 20 ปี

"ผมยืนยันจะแก้ปัญหาแล้งจนสุดความสามารถ ตอนนี้ทั้งเตรียมทำฝนหลวง ปล่อยน้ำเข้าทุ่งแทนการปล่อยน้ำลงทะเล ปิดเขื่อน ขุดน้ำบาดาล 3,000 บ่อ ผันน้ำจากแม่น้ำน่านไปแม่น้ำยม และสูบน้ำ 150 จุด" นายปลอดประสพ ระบุ

นี่เป็นเพียงช่วงกำลังจะเข้าสู่ต้นฤดูหนาว และสายฝนยังประปราย แต่สถานการณ์น้ำในอ่างเก็บน้ำของภาคอีสานเริ่มวิกฤติแล้ว และพื้นที่การเกษตรเสียหายยับเยิน หากถึงช่วงฤดูแล้งอีกไม่กี่เดือนข้างหน้า ภาคการเกษตรจะต้องได้รับความเสียชนิดที่ไม่สามารถหลีกเลี่ยงได้เลย

อ้างอิง:www.komchadluek.net

ส่งความคิดเห็น