มะเกลือ ใช้ย้อมสีผ้าไหม

'มะเกลือ'ใช้ย้อมสีผ้าไหม ที่จริงเคยเขียนถึงมะเกลือมาครั้งหนึ่ง แต่นานมากแล้ว พอดีอาทิตย์ที่แล้วเดินทางไปหมู่บ้านหม่อนไหมพัฒนา ต.แจนแวน อ.ศรีณรงค์ จ.สุรินทร์ เห็นชาวบ้านที่นั่นใช้ผล "มะเกลือ" มาย้อมผ้าไหมซึ่งเป็นภูมิปัญญาของชาวกูย (หรือส่วย) จึงมาเขียนอีกครั้ง

นอกจากนี้ผลดิบมีสรรพคุณทางสมุนไพรหลายอย่าง อาทิยาขับพยาธิหลายชนิด เพราะผลมีรสเมาเบื่อ ถ่ายกระษัยโดยมากใช้กับเด็ก วิธีการคือ เอาลูกสดใหม่ไม่ช้ำ ตำคั้นเอาน้ำผสมกับน้ำกะทิมะพร้าวดื่มทันที ห้ามเก็บไว้ จะเกิดพิษ ขับพยาธิไส้ เดือน พยาธิปากขอ พยาธิตัวตืด ส่วนรากราก รสเมาเบื่อ ฝนกับน้ำข้าวกิน แก้อาเจียน แกเป็นลม หน้ามืด แก้กระษัย แก้ริดสีดวงทวาร แก้พิษตานซาง ขับพยาธิและยังเป็นมงคลของจ.สุพรรณบุรีด้วย

"มะเกลือ" เป็นไม้ยืนต้น อยู่ในวงศ์ EBENACEAE 0tขึ้นตามป่าเบญจพรรณทั่วไป มีรูปทรงเรือนยอดเป็นพุ่ม สูงเต็มที่ถึง 30 เมตร เปลือต้นสีเทาดำมีรอยแตกเป็นสะเก็ดเล็กๆ

ใบ เป็นใบเดียวรูปทรงรี กว้าง 3-4 ซม. ยาว 8-10 ซม. โคนใบสอบปลายใบแหลม

ดอก ออกเป็นช่อตามซอกใบ เป็นดอกแยกเพศ อยู่คนละต้น ดอกตัวผู้ออกเป็นช่อสั้นๆ ประมาณ 3 ดอก ดอกตัวเมียเป็นดอกเดี่ยว กลีบดอกสีเหลือง

ผล มีกลีบเลี้ยงติดบนผล 4 กลีบ รูปทรงของผลกลม ผิวเกลี้ยง ผลอ่อนสีเขียว ผลแก่สีดำ ผลแก่จัดจะแห้ง ด้านในมีเมล็ด แบน สีเหลือง 4-5 เมล็ด ขนาดกว้าง 0.5-0.7 ซม. ยาว 1-2 ซม. การขยายพันธุ์ โดยการเพาะเมล็ด

อ้างอิง:www.komchadluek.net

ส่งความคิดเห็น