เดินตามรอย กษัตริย์เกษตร 3 เกษตรกรสานพระราชปณิธาน

ตลอดระยะเวลา 70 ปีแห่งการครองราชย์ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ทรงเป็นดั่ง "กษัตริย์เกษตร" นักพัฒนา ผู้ทรงงานส่งเสริมให้เกษตรกรและชาวนาไทย พสกนิกรทั้งประเทศอยู่ดีกินดี บริษัท มติชน จำกัด (มหาชน) โดยนิตยสารเทคโนโลยีชาวบ้าน ร่วมกับองค์กรหน่วยงานภาครัฐ และเอกชน ได้ร่วมจัดงาน "มหัศจรรย์พันธุ์ข้าวมงคล พืชผลของพ่อ" ขึ้น เมื่อวันที่ 24-27 พฤศจิกายน 2559 ณ เอ็มซีซี ฮอลล์ เดอะมอลล์ บางกะปิ โดยในปีนี้ได้รับเกียรติจาก ฯพณฯ อำพล เสนาณรงค์องคมนตรี ปาฐกถาพิเศษ "โครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริด้วยพระบารมี ชุบชีวีพสกนิกรไทย" และแนวคิดจาก 3 เกษตรกรตัวอย่าง ผู้เดินตามรอยพ่อจนประสบความสำเร็จ ด้วยหลักปรัชญา "เศรษฐกิจพอเพียง" 

มิ่งขวัญ "ชาวนาไทย"

ฯพณฯ อำพล เสนาณรงค์ องคมนตรี กล่าวว่า หากจะกล่าวถึงพระราชกรณียกิจของพระองค์ท่านที่ได้ทรงงานมาตลอด 70 ปี 4 เดือน ไม่ใช่เรื่องที่ง่าย พระองค์ท่านทรงงานหนักเพื่อเกษตรกรมาโดยตลอด ซึ่งส่วนใหญ่นั้นเกี่ยวกับเกษตรกรรม อาชีพส่วนใหญ่ของพสกนิกร อันจะเห็นได้จากโครงการแรก ๆ ที่ได้ริเริ่มขึ้นนั้นเป็นเรื่องของ "ข้าว" และอาหารการกิน

โดยเฉพาะเรื่องข้าว พระองค์ท่านได้เริ่มต้นจากแปลงนาทดลองส่วนพระองค์ สวนจิตรลดา ที่ทรงดูแลด้วยพระองค์เองจากต้นน้ำถึงปลายน้ำ กระทั่งโรงสีทดลองขนาดเล็กที่ทรงสร้างเพื่อเป็นแบบอย่างให้แก่ชาวนาให้สามารถพึ่งพาตนเองได้ ทั้งยังได้ฟื้นฟูพระราชพิธีจรดพระนังคัลแรกนาขวัญเพื่อเป็นขวัญและกำลังใจแก่เกษตรกรและชาวนาไทย "การทรงงานของพระองค์ท่านแทบไม่มีเวลาพัก ทรงงานจนมืดค่ำ บางแห่งฝนตกหนักก็ไม่ย่อท้อ ไม่เพียงแต่ต่างจังหวัด ในกรุงเทพฯบ่อยครั้งที่เกิดน้ำท่วม ทรงลงพื้นที่ด้วยพระองค์เองเพื่อแนะนำวิธีการแก้ปัญหาโดยเฉพาะการสร้างแก้มลิง"

"กษัตริย์เกษตรศาสตร์"

นายสุธรรมจันทร์อ่อน เกษตรกรผู้เดินตามแนวคิดเกษตรทฤษฎีใหม่ กล่าวว่า ที่ผ่านมาถูกปลูกฝังการทำเกษตรแบบเชิงเดี่ยว คือ หวังผลผลิตมาก ๆ หวังได้เงินมาก ๆ เท่านั้น แต่พอทำมาสักระยะหนึ่งปรากฏว่า ด้วยบริบทการทำเกษตรเปลี่ยนไป เจอกับความเสี่ยง ต้นทุนที่สูงขึ้น รายได้ไม่สม่ำเสมอและลดลง ซึ่งผลผลิตลดลงจากภัยธรรมชาติ แม้แต่สภาพของดินก็ยังเสื่อมโทรม ตกอยู่ในสภาวะที่ไม่คุ้มทุน จึงคิดหาทางออก ทำอย่างไรที่จะปลดหนี้ได้จึงกลับมาฟังพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ร.9 ของเรา พูดถึงเรื่องเกษตรทฤษฎีใหม่ ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง เริ่มสนใจศึกษาหลายโครงการแล้วถอดบทเรียนว่า พระองค์ท่านมีวิธีการแก้ปัญหาอย่างไร ปรากฏว่าพระองค์ท่านแก้ปัญหาแต่ละที่ไม่เหมือนกัน จึงมาดูบริบทต่าง ๆ โดยเริ่มจากตัวเองก่อน เห็นแนวคิดของพระองค์ท่านที่ทรงลองผิดลองถูกมาปรับใช้ จนกระทั่งตนสามารถปลดหนี้ มีเงินออม จนเป็นต้นแบบของเพื่อนเกษตรกร

แต่สิ่งหนึ่งที่ประทับใจมากที่สุดที่ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในชีวิตตนได้มีโอกาสเข้าเฝ้าฯ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ที่สวนจิตรลดา ได้เห็นสิ่งที่พระองค์ท่านดำริไว้ ทรงคิดค้นการเกษตรเชิงธุรกิจ ทรงเลี้ยงโคนม ผสมผสานกับการปลูกหญ้า มีอาหารโคเองด้วยหลักการลดต้นทุน ว่ากันง่าย ๆ คือ พระองค์ทรงคิดตามหลักเศรษฐศาสตร์มาปรับใช้ในการเกษตร "ลดต้นทุนให้มาก ขายอย่างไรให้ได้ราคาสูง" แม้กระทั่งโรงสีข้าว พระองค์ท่านทรงทำนา ไม่ขายข้าวเปลือก คือสีข้าวเองก่อนแล้วค่อยไปขายเพื่อสร้างมูลค่าเพิ่ม อาทิ แกลบ สร้างมูลค่าด้วยการอัดแกลบ แกลบถ่าน สามารถนำไปขายได้ราคาแพงกว่าข้าวสาร เปรียบเสมือนนักธุรกิจที่บริหารจัดการเป็น ตลอดต้นน้ำ-กลางน้ำ-ปลายน้ำ เพราะคำว่า เกษตรกร ไม่เพียงแต่ปลูกข้าวแล้วขายให้โรงสี แต่ต้องคำนึงถึงการบริหารจัดการ แนวคิดทั้งหมดทำให้เห็นชัดเจนว่าการทำเกษตรเชิงธุรกิจอย่างไรถึงจะอยู่รอด ควบคู่ไปกับปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง

"King of the Forest" ยางนา

นายณรงค์ สังขะโห เกษตรกรยางนา กล่าวว่า หากย้อนกลับไปเมื่อปี พ.ศ. 2504 ขณะนั้นพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เสด็จฯ ณ วังไกลกังวล อ.หัวหิน จ.ประจวบคีรีขันธ์ ถึงหลักกิโลเมตรที่ 176 พระองค์ให้หยุดรถยนต์พระที่นั่งขบวนเสด็จ แล้วลงไปเก็บลูกยางนา และตรัสว่า "ยางนา" มีแต่คนตัดใช้สอยทำการค้าขาย รังแต่จะหมดไป สมควรที่จะส่งเสริมให้เกษตรกรปลูกและทำการวิจัย หลังจากวันนั้นจึงนำมาปลูกที่สวนจิตรลดา กระทั่งไม้ยางนาของพระองค์ท่านได้เติบโตขึ้นทุกวัน ถึงปี พ.ศ. 2546 ก่อเกิดเป็นศูนย์ยางนา เสมือนกับว่า "ยางนามีค่าดั่งทองคำ" ให้ยางนาเป็นทรัพย์ เป็นสวัสดิการ ให้โตร่วมกันไปกับความพอเพียง ขอเพียงพื้นที่ 2 งาน มาปลูกต้นยางนา ฉะนั้น 15 ปี หนี้ที่สะสม ยางนาก็จัดการได้ เราโตมาด้วยกัน กับการทำเกษตรอื่น ๆ ควบคู่

"เลี้ยงปลาในนาข้าว"

นายขวัญชัย รักษาพันธ์ ชาวนา จ.ฉะเชิงเทรา กล่าวว่า เกือบทั้งชีวิตตนได้ทำนามาตลอด ต่อสู้กับราคาข้าวตลอด รวมถึงปีนี้ข้าวหอมมะลิทำแล้วขาดทุน ดังนั้นจากนี้ไปจึงคิดว่า เราต้องปรับตัวโดยการทำข้าวกล้อง ให้คนไทยได้กินข้าวกล้อง เหมือนที่พระองค์ท่านทรงตรัสไว้

หากย้อนไปปี พ.ศ. 2496 พระองค์ได้นำปลามาเลี้ยงที่ประเทศไทย ครั้งนั้นกรมประมงได้ตั้ง "การเลี้ยงปลาในนาข้าว" เพื่อการเกษตรแบบผสมผสานลดความเสี่ยง ต่อมาปี พ.ศ. 2508 มกุฎราชกุมารแห่งญี่ปุ่นได้นำปลานิลมาถวายพระองค์ท่าน ด้วยเหตุนี้ตนจึงได้นำหลักคิดนี้มาเลี้ยงปลาในนาข้าว ปีใดที่ข้าวราคาถูกก็เลี้ยงปลา

ส่วนเรื่องข้าว พระองค์ท่านเน้นหลักคิด ชาวนาต้องมีโรงสี สามารถผลิตข้าวกล้องได้ เพราะฉะนั้น วันนี้ตั้งใจไว้ว่าจะทำนาแล้วจำหน่ายทั้งข้าวขาวและข้าวกล้องควบคู่กัน "จากนี้ไปผมจะไม่ขายอย่างใดอย่างหนึ่ง ชาวนาไทยมีความสามารถ ชาวนาไทยเราต้องมีการแปรรูป เครื่องทำข้าว อนาคตชาวนาต้องแปรรูปข้าวได้ และข้าวกล้องก็มีคุณค่านับอนันต์ ดั่งพระองค์ท่านทรงโปรด"

source: prachachat.net/news_detail.php?newsid=1480493885

ส่งความคิดเห็น