มาคุยกันเรืองปุ๋ย ใส่ปุ๋ยอะไรดีให้กับพืชที่ปลูก ก่อนอื่นมารู้จักกันก่อนว่า ธาตุอาหารที่พืชได้รับจากดินนั้นมีอยู่ 13 ตัว
แต่หลักๆ ที่พืชต้องการ จะแบ่งเป็น 3 กลุ่มคือ
1. อาหารหลัก ที่พืชต้องการมากที่สุด มี 3 ตัวคือ ไนโตรเจน,ฟอสฟอรัส และ โปแทสเซี่ยม หรือ เราเราเรียกกันว่า NPK
2. นอกจากอาหารหลัก 3 ตัวนี้แล้ว พืชยังต้องการธาตุอาหารรองอีก 3 ตัวที่สำคัญคือ แคลเซียม,แมกนีเซี่ยม และ กำมะถัน
3. จุลธาตุ พืชต้องการในปริมาณเล็กน้อยแต่ก็ขาดไม่ได้ คือ เหล็ก แมงกานีส ทองแดง สังกะสี และ โบรอน
มาขยายความกันว่า ธาตุอาหารหลัก NPK นั้นพืชจะนำไปใช้เป็นจำนวนมาก หากปลูกพืชไปนาน ๆจะทำให้ปริมาณ NPK ในดินน้อยลง น้อยลง ดังนั้นจึงต้องใส่เพิ่มทุกปี ผลผลิตถึงจะได้เท่าเดิมหรือมากกว่า
ส่วนธาตุรอง พืชนำไปใช้มากเหมือนกันแต่ไม่มากเท่ากับธาตุหลัก โดยปกติในดินจะมีธาตุรองมากพอกับความต้องการของพืช แต่ถ้าปลูกพืชไปนานๆ ไม่เคยเติมก็มีวันหมดเหมือนกัน หากขาดธาตุเหล่านี้ พืชจะออกอาการเหลืองซีดไม่โต ขาดภูมิคุ้มกันต่อโรคระบาดของพืชโดยเฉพาะโรคเชื้อรา และเกี่ยวข้องกับการเจริญเติบโตของรากเป็นหลัก
ส่วนจุลธาตุ พืชต้องการน้อยมากๆ ในดินมีอยู่แล้วพืชนำไปใช้แค่นิดเดียว ดินส่วนใหญ่เลยไม่ค่อยขาดจุลธาตุ แต่ถ้าขาดไป ก็จะส่งผลให้ต่อพืชมากพอสมควร ยกตัวอย่าง หากดินขาดธาตุสังกะสี ที่ช่วยให้พืชดูดธาตุหลัก ฟอสฟอรัส และ โนโตรเจน ไปใช้ประโยชน์ได้ ดังนั้นหากขาดธาตุนี้ ต่อให้ใส่ N ไปมากเท่าไหร่ พืชก็ไม่สามารถดูดไปกินได้ ไม่แตกยอดและเหลืองซีด
เกริ่นมาซะยาวแบบนี้ คืออยากจะบอกว่า
การใส่ปุ๋ยให้กับพืช ไม่ใช่ว่า ใส่แต่ปุ๋ย NPK อย่างเดียวแล้วพืชจะโตนะคะมันไม่ใช่เลย
จากภาพนี้อธิบายได้เป็นอย่างดีคือ
จากภาพของกฎ Law of minimum ถังน้ำทำจากซี่ไม้ ซึ่งซี่ไม้แต่ละซี่เป็นตัวแทนของธาตุอาหารแต่ละตัว กฎนี้เป็นกฎที่คิดค้นโดยนักวิทยาศาสตร์ชาวเยอรมัน พูดเกี่ยวกับปัจจัยที่ควบคุมการเจริญเติบโตของพืช สรุปภาษาให้เข้าใจง่ายๆ ว่าแบบนี้นะคะ
ธาตุอาหารตัวที่มีอยู่น้อยที่สุด จะเป็นตัวกำหนดการเจริญเติบโตของพืช หากขาดธาตุตัวใดตัวหนึ่งไม่เพียงพอต่อความต้องการของพืช พืชก็จะสามารถโตได้สูงสุดได้แค่เท่ากับตัวที่ขาด แม้ว่าพืชจะได้รับธาตุอาหารอื่นเพียงพอแล้วก็ตาม พูดแบบนี้งงหรือเปล่าค่ะ..
นึกภาพถังเก็บน้ำแบบสานด้วยไม้ไผ่สมัยก่อน ถ้าเกิดซี่ไม้หักไปและรั่ว ถังใบนั้นก็จะเก็บน้ำได้เท่ากับจุดที่มีซี่ไม้ไผ่รั่ว..
ทีนี้นึกออกหรือยังค่ะ ต่อให้ใส่ธาตุหลัก อย่าง NPK ไปมากเท่าไหร่..แต่ไม่ใส่ใจเรืองธาตุรองตัวอื่นๆ เช่น แคลเซี่ยม, แมกนีเซียม, โบรอน หรือแม้กระทั้งอินทรียวัตถุที่มีอยู่ในดิน การปลูกพืชของเราก็ไม่ได้ผลผลิตเท่าที่เราหวังไว้ค่ะ..
การปลูกพืชเหมือนจะง่าย มันไม่ง่าย..การใส่ปุ๋ยที่คิดว่าหมูๆ ใส่แค่ NPK ก็เพียงพอ มันไม่ง่ายอย่างที่คิดนะคะ..
เรียบเรียงและเขียนโดย ปริม-ฟาร์มเกษตร
ขอบคุณภาพประกอบจากอินเตอร์เน็ต
P.S. ดังนั้นการใส่ปุ๋ยต้องให้ครบทั้งธาตุหลักและธาตุรอง รวมถึงอินทรีย์วัตถุก็ต้องมีเพียงพอ พืชจะให้ผลผลิตดี และแนะนำให้ตรวจดินก่อนปลูกพืช เพื่อตรวจดูสภาพดินแล้วใส่ปุ๋ยตามทีขาด จะช่วยเรืองต้นทุนได้มากกกว่าใส่มากแต่ไม่เกิดประโยชน์นะคะ
