ช่วงวันหยุดสุดสัปดาห์ที่แล้ว ไปสำรวจเส้นทางที่สมาคมสื่อมวลชนเกษตรแห่งประเทศไทยจะจัดโครงการเกษตรทัศนศึกษาไปยังพื้นที่ปลูกทุกเรียนพันธุ์ดัง "หลง-หลินลับแล" ที่เมืองแม่ม่าย อ.ลับแล จ.อุตรดิตถ์ เพื่อไปชิมและซื้อทุเรียนพันธุ์อร่อยถึงแหล่งผลิต หรือจะซื้อกิ่งพันธุ์ถึงแปลงขยายพันธุ์ของเกษตรกรในราคาที่ถูกกว่ากรุงเทพฯ หลายเท่าตัว
การเดินทางไปสำรวจในครั้งนี้เราเริ่มจาก จ.พิจิตรแหล่งกำเนิดมะนาวแป้นชื่อดัง "พิจิตร 1" ที่ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรพิจิตร ที่นั่นมีอะไรดีๆ เยอะมากที่น่าศึกษา โดยเฉพาะการตัดแต่งกิ่งมะนาว การปลูกมะนาวระยะชิด การบังคับมะนาวให้ออกผลนอกฤดูด้วยเทคโนโลยีใหม่ เป็นต้น
ในโอกาสนี้เราได้แวะที่ "สวนบ้านพันธุ์ไม้" ของปราชญ์ชาวบ้านด้านมะนาว "วัง สุขประเสริฐ" ที่ อ.เมือง จ.พิจิตร ถือว่าเป็นผู้เชี่ยวชาญด้านการขยายพันธุ์มะนาวคนหนึ่งในประเทศไทยก็ว่าได้ ที่นี่มีการขยายพันธุ์มะนาวหลายสายพันธุ์ ส่วนใหญ่จะเน้นแป้นแม่ลูกดก เพราะเป็นมะนาวที่ออกผลผลิตดกทั้งปี ผลโต เปลือกบาง น้ำเยอะและหอมด้วย
ที่น่าสนใจอีกอย่างคือการขยายพันธุ์มะนาวด้วยวิธีการเสียบยอด ซึ่งปกติกเรามักจะพบว่า วิธีการเสียบยอดนั้นมักจะใช้เชือกพลาสติกมาพันช่วงที่เสียบยอด แต่ที่นี่ใช้หลอดกาแฟครับ ทำให้การเสียบยอดเร็วมาก เพราะไม่ต้องเสียเวลามาพันลำต้น
ไหนๆ ก็ไหนๆ แล้ว เป็นนักข่าวเห็นมากับตาต้องเผยแพร่บ้าง เผื่อเกษตรกรท่านอื่น หรือผู้ที่สนใจในการเสียบยอดมะนาว หรือต้นไม้จะได้นำไปปฏิบัติด้วย
วิธีการง่ายครับ เพียงแต่สังเกตขนาดของต้นตอที่เราจะเสียบยอด ที่สวนบ้านพันธุ์ไม้ อาจารย์วังจะใช้มะนาวพื้นเมือง ที่มีความทนต่อโรคและหาอาหารเก่งมาเป็นต้อตอ จากนั้นไปซื้อหลอดกาแฟที่มีขนาดเท่ากันหรือใกล้เคียงกับต้นตอ เมื่อได้มาแล้วก็จัดการเสียบยอดได้เลย
เริ่มจากการนำต้นตอที่มีอายุ 6-8 เดือน กะความสูงจากโคนต้นราว 5-6 นิ้ว แล้วตัดยอดออก เอามีดผ่ากลางเป็นปากฉลามลึก 1 นิ้ว แล้วเอาหลอดกาแฟตัดขนาดยาว 1.2 นิ้มสวมไว้ จากนั้นนำกิ่งยอดมะนาวพันธุ์ดีที่เตรียมไว้ที่จะเสียบมาปาดกิ่งที่ตัดทั้ง 2 ด้าน ให้เป็นปลายแหลมยาว 1 นิ้วเช่นกัน
เมื่อเสร็จแล้วนำยอดพันธุ์เสียบลงในปากฉลามให้เปลือกของต้นตอกับเปลือกของยอดพันธุ์ติดกัน ดึงหลอดกาแฟมาหุ้มแทนการพันด้วยเชือกพลาสติก เมื่อได้ 20 ต้น นำเข้าถุงอบ ที่เป็นถุงพลาสติกขนาดใหญ่ ปิดปากถุงให้แน่น เก็บไว้ในร่ม พอครบ 1 เดือนออกมาไว้ในโรงเรือนเพื่อจำหน่ายหรือลงหลุมปลูกต่อไป
ข้อมูลจาก komchadluek.net