มันสำปะหลัง พันธุ์พิรุณ 1

เป็นความร่วมมือกันระหว่างกรมวิชาการเกษตรและมหาวิทยาลัยมหิดล โดยมีคณะนักปรับปรุงพันธุ์หลัก 2 ท่าน ดำเนินงานการปรับปรุงมันสำปะหลังพันธุ์นี้ คือ ดร. โอภาษ บุญเส็ง ศูนย์วิจัยพืชไร่ระยอง สถาบันวิจัยพืชไร่และพืชทดแทนพลังงาน และ รองศาสตราจารย์ ดร. กนกพร ไตรวิทยากร สถาบันชีววิทยาศาสตร์โมเลกุล คณะวิทยาศาสตร์

โดยอยู่ภายใต้คำแนะนำจาก ท่านศาสตราจารย์เกียรติคุณ ดร. มรกต ตันติเจริญ ที่ปรึกษาอาวุโสของศูนย์พันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีแห่งชาติ และได้รับการสนับสนุนเงินงบประมาณจากสำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช) กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีมาโดยตลอด จนกระทั่งได้มันสำปะหลังพันธุ์นี้มา

มันสำปะหลังพันธุ์พิรุณ 1 ได้จากการผสมพันธุ์มันสำปะหลังมาตั้งแต่ปี 2549 โดยเลือกใช้พันธุ์ห้วยบง 60 เป็นต้นแม่ ซึ่งมีลักษณะปริมาณแป้งในหัวสดสูง ผลผลิตสูง ปริมาณไซยาไนด์สูง แต่ทรงต้นไม่ดี และหัวต้มกินไม่อร่อย

ส่วนพันธุ์ห้านาทีเป็นต้นพ่อ ซึ่งมีลักษณะปริมาณแป้งในหัวสดต่ำ ผลผลิตต่ำ ปริมาณไซยาไนด์ต่ำแต่ทรงต้นดี หัวต้มกินอร่อย และการเจริญเติบโตในช่วงระยะแรกสูง

ได้ลูกผสม F1 มาประมาณ 3,956 พันธุ์ ผ่านการคัดเลือกพันธุ์และประเมินพันธุ์ตามแบบวิธีมาตรฐาน (conventional breeding) ได้แก่ การคัดเลือกพันธุ์ที่ปลูกจากเมล็ด การคัดเลือกพันธุ์ที่ปลูกต้นต่อแถว การเปรียบเทียบเบื้องต้น การเปรียบเทียบมาตรฐาน การเปรียบเทียบในท้องถิ่น การเปรียบเทียบในไร่เกษตร

ปัจจุบันนี้อยู่ในขั้นตอนสุดท้าย คือ การทดสอบพันธุ์ในไร่เกษตรกร ภายใต้ชื่อรหัสพันธุ์ว่า MBR49-2-127 คาดว่าจะขอขึ้นทะเบียนพันธุ์กับกรมวิชาการเกษตรในช่วงปลายปี 2557 และจะส่งเสริมให้เกษตรกรผู้ปลูกมันสำปะหลังในโอกาสข้างหน้าต่อไป

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์

ใบยอดอ่อน สีเขียวอมน้ำตาล ก้านใบสีเขียวอ่อนปนแดง โคนก้านใบมีจุดปะสีแดง และแผ่นใบเป็นแบบใบหอก

ลำต้นตั้งตรง โดยทำมุมแคบกับท่อนปลูก มีสีเขียวเงิน (silver green) ส่วนรากจากส่วนรอยหลุดร่วงของใบ (leaf scar) นูนใหญ่ เป็นพวกแตกกิ่ง โดยแตกกิ่งที่ระดับสูงบนเหนือศีรษะ ออกดอกง่ายและดก ความสูงของต้น 200-250 เมตร

ลักษณะหัว เป็นแบบกระบอกตวง (cylindrical) มีก้านหัว (pedunculate) เปลือกหัวสีน้ำตาลเข้ม (dark brown) และเนื้อหัว (root pulp) สีขาว (white)

ลักษณะเด่นของพันธุ์

1. ให้ผลผลิตหัวสดสูง โดยให้ผลผลิตสูงสุดในเขตอำเภอปลวกแดง จังหวัดระยอง 10.6 ตัน ต่อไร่ ผลผลิตเฉลี่ยในดินร่วนปนเหนียว 8.3 ตัน ต่อไร่ และผลผลิตเฉลี่ยทุกชนิดดิน 6.4 ตัน ต่อไร่ ในกรณีถ้าเก็บเกี่ยวที่อายุมากกว่า 1 ปี จะให้ผลผลิตสูงมากเมื่อเทียบกับพันธุ์ทั่วไป

2. ให้ปริมาณแป้งในหัวสดสูง โดยให้ปริมาณแป้งในหัวสดเฉลี่ย 28.0 เปอร์เซ็นต์ ซึ่งใกล้เคียงกับพันธุ์ห้วยบง 60 ซึ่งเป็นพันธุ์ตรวจสอบ นอกจากนี้ พันธุ์พิรุณ 1 ยังมีความสามารถในการรักษาระดับปริมาณแป้งในหัวสดได้สูงใกล้เคียง 28.0 เปอร์เซ็นต์ เมื่อเก็บเกี่ยวในช่วงฤดูฝน

3. การเจริญเติบโตเร็วกว่าพันธุ์ปกติทั่วไป เนื่องจากได้ลักษณะโตเร็วของเชื้อพันธุ์ห้านาที ใช้ปุ๋ยเคมีในอัตราต่ำหรือพันธุ์ไม่ง้อปุ๋ยเคมี

4. หัวไม่ขาดเมื่อขุดหรือเก็บเกี่ยว โดยพันธุ์นี้มีลักษณะปลายของหัวทู่ ซึ่งจะหักยากกว่าพวกปลายหัวแหลม เนื่องจากพันธุ์นี้มีก้านหัว ทำให้ตัดหัวได้ง่าย และเกิดพื้นที่แผลบนหัวน้อยทำให้หัวเน่ายาก สามารถเก็บรักษาหัวมันในลานก่อนเข้าโรงงานแป้งได้นานกว่าปกติ

5. ทรงต้นดี สะดวกต่อการดูแลรักษาและเก็บเกี่ยว เนื่องจากลำต้นตั้งตรง แข็งแรง และมีการแตกกิ่งบนเหนือศีรษะ ลำต้นทนทานต่อการทำลายของโรคและแมลง โดยเฉพาะการกัดกินของปลวก ลำต้นเป็นแบบซิกแซ็ก (zig-zag) ซึ่งเป็นเอกลักษณ์ของพันธุ์ ไม่เหมือนกับพันธุ์ทั่วไป

6. มันสำปะหลัง พันธุ์พิรุณ 1 ถือได้ว่าเป็นความสำเร็จอย่างสูงของนักปรับปรุงพันธุ์ ก็คือ เป็นพันธุ์ทูอินวัน (TWO in ONE) สามารถรวมเอาลักษณะพันธุ์อุตสาหกรรมและพันธุ์รับประทานไว้ในพันธุ์เดียวกันได้ โดยหัวขนาดกลางที่อายุไม่เกิน 7 เดือน สามารถนำไปต้ม นึ่ง เชื่อม ได้อร่อยเทียบเท่าพันธุ์ห้านาที

สภาพดินที่เหมาะสมในการปลูก

มันสำปะหลังพันธุ์พิรุณ 1 เหมาะกับดินที่มีความอุดมสมบูรณ์ปานกลาง ได้แก่ ดินร่วนปนทราย (sandy loam) และดินร่วนปนเหนียว (clayey loam) ที่พบทั่วไปในทุกภาคของประเทศไทย

ในกรณีถ้าปลูกในดินที่มีความอุดมสมบูรณ์สูง การเจริญเติบโตส่วนเหนือดินจะมาก แต่ให้ผลผลิตหัวสดต่ำ ควรตัดต้นที่อายุ 6-7 เดือน เหนือพื้นดิน 30 เซนติเมตร แล้วนำไปใช้เป็นท่อนพันธุ์ปลูกใหม่ได้ ปล่อยให้ลำต้นแตกขึ้นมาใหม่ เก็บเกี่ยวที่อายุ 15 เดือน จะให้ผลผลิตสูงมากเช่นกัน

ขณะนี้มันสำปะหลังพันธุ์พิรุณ 1 อยู่ในขั้นตอนการทดสอบพันธุ์มันสำปะหลังในไร่เกษตรกร ท่านที่สนใจสามารถแวะเยี่ยมชมพันธุ์นี้ได้ในแหล่งปลูกมันสำปะหลังที่สำคัญของประเทศ ดังนี้

- คุณอำนาจ พวงภู่น้อย บ้านมาบยังพร ตำบลมาบยังพร อำเภอปลวกแดง จังหวัดระยอง โทร. (081) 940-5565

- คุณเบียร์ บานบัว บ้านสมบัติเจริญ ตำบลกุดโบสถ์ อำเภอเสิงสาง จังหวัดนครราชสีมา โทร. (088) 470-6139

- คุณนวลสมัย สืบเพ็ง บ้านหนองสนวน ตำบลกุดโบสถ์ อำเภอเสิงสาง จังหวัดนครราชสีมา โทร. (086) 246-9109

อ้างอิง : ข้อมูลทั้งหมดจาก technologychaoban.com

ส่งความคิดเห็น